Solar sistem, Güneş'in gravitasyonal olarak bağlı olduğu ve doğrudan veya dolaylı olarak etrafında dönen nesnelerin sistemdir. Doğrudan Güneş'in yörüngesinde dönen nesnelerin en büyüğü sekiz gezegen, geri kalanı daha küçük nesneler, cüce gezegenler ve küçük solar sistemi cisimleridir. Güneş'in dolaylı olarak yörüngesinde dönen nesnelerden - aylar - ikisi en küçük gezegen olan Merkür'den daha büyüktür.
Solar sistemi, 4,6 milyar yıl önce dev bir yıldızlararası
moleküler bulutun gravitasyonal çöküşünden oluştu. Sistemin kütlesinin büyük
çoğunluğu Güneş'tedir ve kalan kütlenin çoğu Jüpiter'de bulunur. Dört küçük iç
gezegen olan Merkür, Venüs, Yer ve Mars, esas olarak kaya ve metalden oluşan
karasal gezegenlerdir.
Dört dış gezegen, karasal gezegenlerden önemli ölçüde daha
büyük olan dev gezegenlerdir. En büyük iki gezegen olan Jüpiter ve Satürn, esas
olarak hidrojen ve helyumdan oluşan gaz devleridir; En dıştaki iki gezegen,
Uranüs ve Neptün, çoğunlukla su, amonyak ve metan gibi uçucu maddeler olarak
adlandırılan hidrojen ve helyuma kıyasla nispeten yüksek erime noktalarına
sahip maddelerden oluşan buz devleridir. Sekiz gezegenin tümü, ekliptik adı
verilen neredeyse düz bir disk içinde yer alan hemen hemen dairesel yörüngelere
sahiptir.
Solar sistem daha küçük nesneler de içerir. Mars ve
Jüpiter'in yörüngeleri arasında yer alan asteroit kuşağı, çoğunlukla karasal
gezegenler gibi kaya ve metalden oluşan nesneleri içerir. Neptün'ün
yörüngesinin ötesinde, kuiper kuşağı ve dağınık disk bulunur; bunlar çoğunlukla
buzlardan oluşan trans-Neptün nesnelerdir. Bunların ötesinde de yeni keşfedilen
sednoidler topluluğu yeralır. Bu popülasyonlar içinde, bazı nesneler kendi graviteleri
altında yuvarlanacak kadar büyüktür; ancak kaç tane olacağına dair önemli
tartışmalar vardır. Bu tür nesneler cüce gezegenler olarak kategorize edilir.
Belli olan tek cüce gezegen Pluto'dur, başka bir
trans-Neptün nesnesi olan Eris ve asteroid Ceres en azından bir cüce gezegen
olmaya yakındır. Bu iki bölgeye ek olarak, kuyrukluyıldızlar, centaurlar ve
gezegenlerarası toz bulutları da dahil olmak üzere çeşitli diğer küçük cisim toplulukları
bölgeler arasında serbestçe dolaşır. Gezegenlerin altısı, olası en büyük altı
cüce gezegen ve daha küçük cisimlerin çoğu, doğal uydular tarafından yörüngede
bulunur; genellikle Ay'dan sonra ‘aylar’ olarak adlandırılır. Dış gezegenlerin
her biri, tozdan ve diğer küçük nesnelerden oluşan gezegen halkalarıyla
çevrelenmiştir.
Güneş'ten dışarıya doğru akan yüklü parçacıklardan oluşan solar
rüzgarı, heliosfer olarak bilinen yıldızlararası ortamda kabarcık benzeri bir
bölge yaratır. Heliosfer, solar rüzgarından gelen basıncın yıldızlararası
ortamın zıt basıncına eşit olduğu noktadır; dağınık diskin kenarına kadar
uzanır. Uzun dönem kuyrukluyıldızların kaynağı olduğu düşünülen Oort bulutu,
heliosferden kabaca bin kat daha uzakta da bulunabilir. Solar sistem, Samanyolu
galaksisinin merkezinden 26000 ışıkyılı uzaklıkta, Avcı Kolu'nda yer
almaktadır.
Solar sisteme kapsamlı genel bakış: Güneş, gezegenler, cüce gezegenler
ve uydular (ay’lar), göreli boyutlarına göre ölçekli, mesafeler için ölçekli
değildir, altta ayrı bir mesafe ölçeği vardır; uydular, yörüngelerinin
yakınlığına göre gezegenlerinin yakınında listelenir; sadece en büyük uydular
gösterilmiştir
(a) Yer ve diğer Solar Sistem gövdelerin oluştuğu erken Solar Sistemin protogezegensel
disk ile ilişkisinin artistik bir yorumu, (b) Helix nebula,
Güneş'in beyaz cüce aşamasına girdiğinde yaratacağı şeye benzer bir gezegenimsi
nebuladır, (c) Soar Sistemin hareketinin oryantasyonu
8 Eylül 2020
22 Nisan 2023
22 Nisan 2023
GERİ
(yeryüzü)
