Neptün'ün Halkaları (rings of Neptune)

Neptün'ün halkaları temelde beş ana halkadan oluşur. İlk olarak 22 Temmuz 1984'te André Brahic'in ve William B. Hubbard'ın La Silla Gözlemevindeki (ESO) ve Şili'deki Cerro Tololo Inter-Amerikan Gözlemevindeki ekipleri tarafından eşzamanlı gözlemlerle keşfedildiler (‘yay’lar olarak). Daha sonra 1989'da Voyager 2 uzay aracı tarafından görüntülendiler. En yoğun hallerinde, Satürn'ün ana halkalarının C halkası ve Cassini Bölümü gibi daha az yoğun kısımlarıyla karşılaştırılabilirler. Ancak Neptün'ün halka sisteminin çoğu oldukça ince, soluk ve tozludur ve Jüpiter'in halkalarına daha çok benzer.

Neptün'ün halkaları, gezegende önemli çalışmalara katkıda bulunan astronomların adını almıştır; Galle, Le Verrier, Lassell, Arago ve Adams. Neptün ayrıca, Galatea ayının yörüngesiyle çakışan soluk, isimsiz bir halkaya sahiptir. Halkalar arasında yörüngede dönen diğer üç uydu: Naiad, Thalassa ve Despina’dır.

Neptün'ün halkaları, Uranüs'ün halkalarında bulunanlara benzer şekilde, muhtemelen radyasyonla işlenmiş organik bileşiklerden oluşan son derece koyu bir malzemeden yapılmıştır. Halkalardaki toz oranı (%20 ile %70 arasında) yüksektir, optik derinlikleri düşük ile orta arasında, 0.1'den azdır. Benzersiz bir şekilde Adams halkası, Fraternité, Égalité 1 ve 2, Liberté ve Courage adlı beş farklı yay içerir. Yaylar, dar bir yörünge boylam aralığınındadır; 1980'deki ilk tespitlerinden bu yana biraz değişmiş olup, oldukça kararlıdırlar. Yayların nasıl dengelendiği hâlâ tartışılmaktadır. Bununla birlikte, kararlılıkları muhtemelen Adams halkası ile onun iç shepherd ayı Galatea arasındaki rezonans etkileşimiyle ilgilidir.


(a) Neptün halka-ay sisteminin şeması; kesintisiz çizgiler halkaları belirtir, kesikli çizgiler uyduların yörüngelerini gösterir, (b) James Webb Uzay Teleskopunun NIRCam enstrümanıyla görüntülenen Neptün halkaları

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Rings_of_Neptune

28 Ocak 2023

 

GERİ (güneş sistemi tablo-2)