Jüpiter gezegeni, soluk gezegen halkalarından oluşan bir sisteme sahiptir. Jovian halkaları, Solar Sistemde Satürn ve Uranüs halkalarından sonra keşfedilen üçüncü halka sistemiydi. Ana halka 1979'da Voyager 1 uzay sondası tarafından keşfedildi ve sistem 1990'larda Galileo yörünge aracıyla daha kapsamlı bir şekilde araştırıldı. Ana halka ayrıca Hubble Uzay Teleskopu tarafından ve Yer’den birkaç yıl gözlemlenmiştir. Halkaların yer-bazlı gözlemlenmesi, mevcut en büyük teleskopları gerektirir.
Jovian halka sistemi
soluktur ve esas olarak tozdan oluşur. Dört ana bileşeni vardır: ‘halo halkası’
olarak bilinen partiküllerden meydana gelen kalın bir iç torus; nispeten
parlak, son derece ince bir ‘ana halka’; ve adını malzemesini oluşturdukları
aylardan alan iki geniş, kalın ve soluk dış ‘dokuma halka’: Amalthea ve Thebe.
Ana halkalar ve halo
halkaları, Metis, Adrastea uydularından ve belki de daha küçük, gözlemlenmemiş gövdelerden,
yüksek hızlı çarpmalar sonucu fırlatılan tozlardan oluşur. New Horizons uzay
aracı tarafından Şubat ve Mart 2007'de elde edilen yüksek çözünürlüklü
görüntüler, ana halkada zengin bir ince yapı ortaya çıkardı.
Görünür ve yakın infrared
ışıkta, halkalar, nötral veya mavi renkli olan halo halkası dışında kırmızımsı
bir renge sahiptir. Halkalardaki tozun boyutu değişir, ancak enine kesit alanı,
halo hariç tüm halkalarda yaklaşık 15 μm yarıçaplı küresel olmayan
partiküllerde en büyüktür. Halo halkasına mikrometre altı tozun hakim olduğu
sanılıyor. Halka sisteminin toplam kütlesi (çözülmemiş ana gövdeler dahil)
zayıf bir şekilde sınırlandırılmıştır, ancak muhtemelen 1011–1016
kg aralığındadır. Halka sisteminin yaşı da bilinmiyor ancak Jüpiter'in
oluşumundan beri var olması mümkündür.
Himalia'nın yörüngesine
yakın bir yerde bir halka veya halka yayı var gibi görünüyor. Bir açıklama,
kısa süre önce küçük bir ayın Himalia'ya çarpması ve çarpmanın kuvvetinin
halkayı oluşturan malzemeyi fırlatmasıdır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Rings_of_Jupiter
1 Kasım 2022
GERİ (güneş sistemi tablo-2)
