Trans-Neptünyen Objeler (trans-neptunian objects)

Trans-Neptünyen bir obje, solar sistemde herhangi bir minör gezegen veya cüce gezegendir; Güneş'in yörüngesinde, 30.1 astronomik birim (AU) yarı ana eksenine sahip olan Neptün'den, daha büyük bir ortalama mesafede döner.

Tipik olarak, trans-Neptünyen objeler ayrıca,

·         kuiper kuşağının klasik ve rezonans objelerine,

·         dağınık diske,

·         sednoidler en uzak olmak üzere, bağımsız objelere

ayrılır. Ekim 2020 itibariyle, küçük gezegenler kataloğunda 678 numaralı ve 2000'den fazla numarasız TNO bulunmaktadır.

1930'da keşfedilen ilk trans-Neptünyen obje Pluto idi. Doğrudan Güneş'in yörüngesinde dönen ikinci bir trans-Neptünyen obje olan 15760 Albion'u keşfetmek 1992'ye kadar sürdü. Bilinen en masif TNO Eris'tir, onu Pluto, Haumea, Makemake ve Gonggong takip eder. Trans-Neptünyen objelerin yörüngesinde 80'den fazla satellit keşfedildi. TNO'ların rengi değişir; ya gri-mavi (BB) veya çok kırmızıdır (RR). Bunların kaya, amorf karbon ve uçucu buzların (su ve metan gibi) karışımları, tholinler ve diğer organik bileşiklerle kaplanmış oldukları düşünülmektedir.

Yarı-ana ekseni 150 AU'dan büyük, günberi 30 AU'dan büyük olan on iki küçük (minör) gezegen bilinmektedir; bunlara ekstrem trans-Neptünyen objeler (ETNO) adı verilir.


Solar sistemdeki cisim (body)türlerini gösteren Euler diyagramı


Bilinen en büyük trans-neptünyen objeler (TNO'lar);

Pluto, Eris, Haumea, Makemake, Gonggong, Quaoar, Sedna, Orcus, Salacia, 2002 MS4 ve Yer’in Ay ile birlikte artistik karşılaştırılması


https://en.wikipedia.org/wiki/Trans-Neptunian_object

24 Ocak 2022

 

GERİ (astronomik obje)
GERİ (solar sistem)
GERİ (küçük solar sistem)