Haumea (haumea)

Haumea (minör-gezegen tanımı 136108 Haumea), Neptün yörüngesinin ötesinde yer alan bir cüce gezegendir. Nominal tahminlere göre, Eris ve Plüton'dan sonra bilinen en büyük üçüncü trans-Neptünyen objedir (en uygun modellemedeki belirsizlik, Makemake için daha büyük boyut tahminleriyle biraz örtüşür).

Haumea'nın kütlesi Plüton'un yaklaşık üçte biri ve Yer’in 1/1400'ü kadardır. Şekli doğrudan gözlemlenmemiş olsa da, ışık eğrisinden yapılan hesaplamalar, majör ekseni minör ekseninden iki kat daha uzun olan bir Jacobi elipsoidi (bir cüce gezegen olsaydı olacağı şekil) olmasıyla tutarlıdır. Ekim 2017'de asronomlar, Haumea çevresinde bir trans-Neptünyen objesi için keşfedilen ilk halka sistemini temsil eden bir halka sisteminin keşfini duyurdular.

Haumea'nın gravitesinin, yakın zamana kadar hidrostatik dengeye geçmesi için yeterli olduğu düşünülüyordu, ancak bu şimdi belirsizdir. Haumea'nın hızlı dönüşü, halkaları, yüksek albedosu (kristalin su buzu yüzeyinden) ve şeklinin, Haumea'yı birkaç büyük trans-Neptünyen objesi ve Haumea'nın bilinen iki uydusu Hiiaka ve Namaka’yı içeren çarpışan bir çarpışma ailesinin en büyük üyesi olarak bırakan, dev bir çarpışmanın sonuçları olduğu düşünülmektedir.


(a) Haumea’nın ve iki ayının (Hiʻiaka ve Namaka) Hubble görüntüsü, (b) Haumea’nın hesaplanan elips şekli, 1960 x 1518 x 996 km (albedo'nun 0.73 olduğu varsayılarak); Sol: 1960 x 996 ve 1518× x 996 km, Sağ: 1960 x 1518 km

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Haumea

31 mart 2022

 

GERİ (gezegen sistemi)
GERİ (astronomik obje)
GERİ (solar sistem)
GERİ (cüce gezegenler, genel)