Kuiper kuşağı, dış solar sistemde Neptünün 30 AU yörüngesinden, Güneşten ~50 AU'ya kadar uzanan bir çevresel disktir. Kuiper Kuşağı:
1.
Asteroit kuşağı gibi, ince bir kuşaktan çok
kalın bir disk (çörek gibi) olmasına rağmen, dev bir gezegen tarafından
şekillendirilmiştir.
2.
Asteroit kuşağı gibi, esas olarak küçük
cisimlerden veya solar sistemin oluştuğu zamandan kalan kalıntılardan oluşur.
3.
Birçok asteroit esas olarak kaya ve metalden
oluşurken, Kuiper kuşağı objelerin çoğu büyük ölçüde metan, amonyak ve su gibi
donmuş uçuculardan (‘buz’ olarak adlandırılır) oluşur.
Kuiper kuşağı, gökbilimcilerin genellikle cüce gezegenler
olarak kabul ettiği objelerin çoğuna evsahipliği yapar: Orcus, Pluto, Haumea, Quaoar
ve Makemake. Neptün'ün Triton'u ve Satürn'ün Phoebe'si gibi solar sistemin bazı
uyduları (aylar) bu bölgede kaynaklanmış olabilir.
Kuiper kuşağı adını, varlığını tahmin etmemiş olsa da,
Hollandalı gökbilimci Gerard Kuiper'den almıştır.
1992'de, Plüton (1930'da) ve Charon'dan (1978'de) beri ilk
Kuiper kuşağı objesi (KBO) olan küçük gezegen 15760 Albion keşfedildi. Daha
sonraki keşiflerle bilinen KBO'ların sayısı binlere yükseldi; 100 km (62 mil)
çapında 100 000'den fazla KBO'nun var olduğu düşünülüyor.
Kuiper kuşağının başlangıçta, yörüngeleri 200 yıldan az
süren periyodik kuyrukluyıldızlar için ana depo olduğu düşünülüyordu.
1990'ların ortalarından bu yana yapılan araştırmalar, kuşağın dinamik olarak
kararlı olduğunu, kuyrukluyıldızların gerçek başlangıç yerinin, 4.5 milyar yıl
önce Neptünün dışa doğru hareketiyle oluşturulan dinamik olarak aktif bir bölge
olan dağınık disk olduğunu göstermiştir; Eris gibi dağınık disk nesnelerinin,
kendilerini Güneş'ten 100 AU'ya kadar götüren aşırı eksentrik
yörüngeleri vardır.
Kuiper kuşağı, bin kat daha uzak ve çoğunlukla küresel olan
teorik Oort bulutundan farklıdır. Kuiper kuşağı içindeki objeler, saçılan
diskin üyeleri ve herhangi bir potansiyel Hills bulutu veya Oort bulutu objesi
ile birlikte topluca Neptün ötesi objeler (TNO'lar) olarak adlandırılır.
Plüton, Kuiper kuşağının en büyük ve en kütleli üyesidir ve
bilinen en büyük ve en kütleli ikinci TNO'dur, dağınık diskte yalnızca Eris
tarafından geçilmiştir. Başlangıçta bir gezegen olarak kabul edilen Plütonun,
Kuiper kuşağının bir parçası olarak statüsü, 2006'da cüce gezegen olarak
yeniden sınıflandırılmasına neden oldu. Bunlar, Kuiper kuşağının diğer birçok objesine
bileşimsel olarak benzer ve yörünge periyodu bir KBO sınıfının
karakteristiğidir ve Neptün ile aynı 2:3 rezonansı paylaşan ‘plutinolar’ olarak
bilinir.
Kuiper kuşağı ve Neptün, solar sistem kapsamının bir işareti
olarak ele alınabilir, alternatifler heliopause ve Güneşin yerçekimi etkisinin
diğer yıldızlarınkiyle eşleştiği mesafedir (tahminen 50000 - 125000 AU
arasında).
https://en.wikipedia.org/wiki/Kuiper_belt
24 Mart 2022
GERİ (gezegen sistemi)
GERİ (astronomik obje)
GERİ (minör gezegenler)
GERİ
(küçük solar sistem)
