Neptün gezegeni, Yunan mitolojisinde küçük su tanrıları için adlandırılan 14 bilinen aya sahiptir. Bunların en büyüğü, William Lassell tarafından 10 Ekim 1846'da, Neptün'ün keşfinden 17 gün sonra keşfedilen Triton'dur. İkinci doğal satellit Nereid'in keşfinden önce bir asırdan fazla zaman geçti. Neptün'ün yaklaşık 26 Julian yıllık bir yörünge periyoduna sahip en dıştaki ayı Neso, gezegeninden solar sistemdeki diğer aylardan daha uzakta bir yörüngededir.
Triton, yörüngesinin Neptün'ün dönüşüne göre
geri hareket etmesi ve Neptün'ün ekvatoruna göre eğimli olması bakımından
gezegensel kütleli aylar arasında benzersizdir; bu, Neptün'ün etrafında
yörüngede oluşmadığını, bunun yerine gravitasyonal olarak onun tarafından
yakalandığını düşündürür.
Solar sistemde yakalandığından şüphelenilen
bir sonraki en büyük satellit Satürn'ün ayı Phoebe, Triton'un kütlesinin sadece
%0.03'üne sahiptir. Muhtemelen Neptün'ün bir satellit sistemi oluşturmasından
bir süre sonra Triton'un yakalanması, Neptün'ün
orijinal satellitleri için yıkıcı bir olaydı ve yörüngelerini bozarak bir moloz
diski oluşturmak üzere çarpıştılar. Triton, hidrostatik dengeye ulaşacak ve
bulutlar ve puslar oluşturabilen ince bir atmosferi koruyacak kadar büyüktür.
Triton'un iç kısmında, tümü Neptün'ün
ekvator düzlemine yakın olan düzlemlerde ilerleyen yörüngelere sahip yedi küçük
düzenli satellit vardır; bunlardan bazıları Neptün'ün halkaları arasında
dönüyor. Bunların en büyüğü Proteus'tur. Triton yörüngesi dairesel hale
geldikten sonra Triton'un yakalanmasından sonra oluşan moloz diskten yeniden
toplandılar.
Neptün'ün ayrıca, yörüngeleri Neptün'den çok
daha uzak ve yüksek eğimde olan Nereid de dahil olmak üzere, Triton'dan başka
altı dış düzensiz satelliti daha vardır: bunlardan üçünün ileri yörüngeleri
varken, geri kalanların geriye dönük yörüngeleri vardır. Özellikle, Nereid'in
düzensiz bir satellit için alışılmadık derecede yakın ve eksentrik bir yörüngesi
vardır, bu da bir zamanlar bir normal satellit olabileceğini ve Triton
yakalandığında mevcut konumunun önemli ölçüde bozulmuş olabileceğini
düşündürür. En dıştaki iki düzensiz Neptünyen satellit, Psamathe ve Neso,
bugüne kadar solar sistemide keşfedilen herhangi bir doğal satellitin en büyük
yörüngesine sahiptir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Moons_of_Neptune
1 Nisan 2022
GERİ (gezegen sistemi)
GERİ (astronomik obje)
GERİ (solar sistem)
