Ekzogezegensel circumstellar ortamlar ve disk gezgini (EXCEDE), NASA'nın Explorer programı için, circumstellar protogezegensel ve enkaz disklerini gözlemlemek ve M ila B spektral sınıflardaki yakın yıldızların etrafındaki gezegen oluşumunu incelemek için önerilen bir uzay teleskopudur.
Uzay aracı konsepti, circumstellar tozun zayıf radyasyonunu saptarken
yıldız ışığını bastırmak için PIAA (Phase Induced Amplitude Apodized
Coronagraph) adı verilen 70 santimetre çapında teleskop-monteli bir koronagraf
kullanmayı önerdi. Bu tür disklerin yapısını karakterize etmek, gezegen oluşumu
için ipuçları sağlarken (çoğunlukla yaşanabilir bölgelerde), zaten var olan ekzogezegenler
toz diskiyle etkileşimleri yoluyla tespit edilebilir. Projenin Baş
Araştırmacısı Glenn Schneider'dir.
Konsept misyonunun bilim hedefleri şöyle sıralanabilir:
·
Yaşanabilir bölgelerdeki toz miktarını araştırma
·
Böyle bir diskin gelecekteki gezegen bulma
misyonlarına müdahale edip etmediğini belirleme (toz-saçan yıldız
ışığı, ekzogezegen görüntülerinde gürültüye neden olur)
·
Gezegenlere verilen malzemenin bileşimini
belirleme: buzlu ve organik açıdan zengin partiküller yaşam için önemlidir.
·
Büyük yörüngelerdeki masif gezegenlerin oranını
belirleme
·
Protogezegensel
dsklerin Solar Sistem-benzeri mimarileri nasıl oluşturduğunu gözlemleme
·
Yansıtıcılıkları ölçülerek dev gezegenlerin
kompozisyonunu belirleme
https://en.wikipedia.org/wiki/Exoplanetary_Circumstellar_Environments_and_Disk_Explorer
4 Nisan 2023
GERİ (solar sistem)