Merkür, solar sstemdeki en küçük ve Güneş'e en yakın gezegendir. Güneş etrafındaki yörüngesi, Güneş'in tüm gezegenlerinin en kısası olan 87.97 Yer günü sürer. Adını, Roma tanrısı Mercurius’den almıştır.
Venüs gibi, Merkür de Güneş'in etrafında
döner, Yer’den daha içerdedir, Güneş’e daha yakındır. Yer’den bakıldığında
Güneş'ten görünür uzaklığı hiçbir zaman 28°'yi geçmez. Güneş'e olan bu
yakınlık, gezegenin yalnızca gün batımından sonra batı ufkunun yakınında veya
gün doğumundan önce doğu ufkunun yakınında, genellikle alacakaranlıkta
görülebileceği anlamına gelir. Böyle bir zamanda Merkür, parlak yıldız-benzeri
bir obje olarak görünebilir, ancak gözlemlenmesi Venüs'ten daha zordur.
Yer’den bakıldığında, gezegenin, yaklaşık
116 günlük sinodik döneminde tekrar eden tüm evreleri teleskopik olarak görüntülenir.
(Sinodik periyot, bir objenin iki veya daha fazla objeye göre aynı noktada
yeniden ortaya çıkması için geçen zamandır.)
Merkür, solar sstemde benzersiz bir şekilde
döner. 3:2 spin-yörünge rezonansında Güneş ile gelgit olarak kilitlenir, yani
sabit yıldızlara göre, Güneş etrafında yaptığı her iki dönüş için kendi ekseni
etrafında tam olarak üç kez döner. Yörünge hareketi ile dönen bir referans
çerçevesinde, her iki Merküryen yılda bir dönüyor gibi görünmektedir. Bu
nedenle Merkür'deki bir gözlemci her iki Merküryen yılında sadece bir gün
görecektir.
Merkür'ün ekseni, solar sistemdeki
gezegenler arasında en küçük eğime sahiptir (yaklaşık 1⁄30 derece). Yörünge
eksentrisitesi, solar sistemde bilinen tüm gezegenlerin en büyüğüdür; günberi noktasında,
Merkür'ün Güneş'ten olan uzaklığı, günötesi noktasındaki mesafesinin sadece üçte
ikisi (veya %66'sı) kadardır.
Merkür'ün yüzeyi yoğun bir şekilde kraterli
görünüyor (görünüş olarak Ay'ınkine benziyor), bu da jeolojik olarak
milyarlarca yıldır hareketsiz olduğunu gösteriyor. Isıyı muhafaza edecek
neredeyse hiç atmosferi olmayan bu gezegen, solar sistemdeki diğer herhangi bir
gezegenden günlük olarak daha fazla değişen, ekvator bölgelerinde gün boyunca gece
100 K (−173 °C; −280 °F) ile 700 K (427 °C; 800 °F) arasında değişen yüzey
sıcaklıklarına sahiptir. Kutup bölgeleri sürekli olarak 180 K'nin (−93 °C; −136
°F) altındadır.
Merkür'ün bilinen bir doğal uydusu yoktur.
Merkür'ü İki uzay aracı ziyaret etti:
·
Mariner 10, 1974 ve 1975'te fırlatıldı (Mariner 10,
bir Amerikan robotik uzay probe)
·
2004'te fırlatılan MESSENGER, dört yıl içinde (2011-2015)
Merkür'ün yörüngesinde 4000'den fazla tur attı (yakıtı tükendiğinden 30 Nisan
2015'te gezegenin yüzeyine çarparak parçalandı)
BepiColombo uzay aracının 2025'te Merkür'e
varması planlanıyor.
https://en.wikipedia.org/wiki/Mercury_(planet)
31 Mart 2022
GERİ (gezegen sistemi)
GERİ (astronomik obje)
GERİ (solar sistem)