Gaz Devi Gezegen (gas giant planet)

Bir gaz devi, başlıca hidrojen ve helyumdan oluşan dev bir gezegendir. Gaz devlerine, bir yıldızla aynı temel elementleri içerdiklerinden, başarısız yıldızlar da denir. Jüpiter ve Satürn, Solar sistemin gaz devleridir. ‘Gaz devi’ terimi aslında ‘dev gezegen’ ile eşanlamlıydı, ancak 1990'larda Uranüs ve Neptün'ün, esas olarak daha ağır uçucu maddelerden (‘buz’ olarak anılır) oluşan gerçekten ayrı bir dev gezegen sınıfı olduğu anlaşıldı.. Bu nedenle, Uranüs ve Neptün artık buz devleri kategorisinde sınıflandırılmaktadır.

Jüpiter ve Satürn çoğunlukla hidrojen ve helyumdan oluşur; daha ağır elementler kütlenin % 3-13'ü kadardır. Bunların, içinde muhtemelen erimiş kayalık bir çekirdek bulunan bir sıvı metalik hidrojen tabakasını çevreleyen bir dış sıkıştırılmış moleküler hidrojen tabakasından oluştuğu düşünülmektedir.

Hidrojen atmosferlerinin en dış kısmı, çoğunlukla su ve amonyaktan oluşan görünür bulut katmanları içerir. Orta-iç kısımda yer alan metalik hidrojen tabakası, her gaz devinin büyük bölümünü kapsar; çok büyük atmosferik basınç hidrojeni bir elektrik iletkenine dönüştürdüğü için ‘metalik’ olarak adlandırılır.

Gaz devlerinin çekirdeklerinin, yüksek sıcaklıklarda (20 000 K) ve basınçlarda daha ağır elementlerden oluştuğu düşünülüyor; ancak, özellikleri henüz tam olarak anlaşılamamıştır.


Solar sistemdeki gaz devleri (NASA)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Gas_giant

23 Ocak 2022

 

GERİ (astronomik obje)
GERİ (solar sistem)