Bilim Felsefesi ve Bilim Filozofları (philosophy of science and philosophers of science)


Bilim felsefesi kavramlar

Felsefi analiz

Analitik-sentetik ayrım

A Priori ve A posteriori

Nedensellik

Kıyaslanabilirlik

Uyum

Yapı

Yaratıcı sentez

Sınır problemi

Ampirik kanıtlar

Açıklayıcı güç

Gerçek

Yanlışlanabilirlik

Feminist yöntem

Fonksiyonel bağlamcılık

Ignoramus ignorabimus

İndüktif kanıtlar

Teorilerarası İndirgeme

Sorgulama

Doğa

Objektiflik

Gözlem

Paradigma

İndüksiyon problemi

Bilimsel yasa

Bilimsel metot

Bilimsel devrim

Bilimsel teori

Test edilebilirlik

Teori seçimi

Teori-yüklülük

Eksik belirlenim

Bilim bütünlüğü

Bilimin metateorisi

Tutarlılık

Onay Bütünselliği

Yapıcı deneyimcilik

Yapıcı gerçekçilik

Yapılandırmacılık

Bağlamsacılık

Gelenekselcilik

Tümdengelimli-nomolojik model

Varsayımsal-tümdengelim modeli

Tümevarımsallık

Abdüktif akıl yürütme

Epistemolojik anarşizm

Evrimcilik

Yanılabilirlik

Temelcilik

Enstrümantalizm

Pragmatizm

Modele-bağlı gerçekçilik

Doğalcılık

Fizikalizm

Pozitivizm

İndirgemecilik

Determinizm

Akılcılık

Deneyimcilik

Kabul edilmiş teoriler görüşü

Semantik teoriler görüşü

Bilimsel gerçekçilik

Anti-gerçekçilik

Bilimsel özcülük

Bilimsel biçimcilik

Bilimsel şüphecilik

Bilimcilik

Yapısalcılık

Tekdüzenlilik

Canlılık

Bilim Felsefesi

Fizik

Termal ve istatistiksel, Hareket

Kimya, Biyoloji, Coğrafya, Sosyal bilim

Teknoloji

Mühendislik, Yapay zeka, Bilgisayar bilimi felsefesi

Bilgi felsefesi, Zihin felsefesi, Psikiyatri, Psikoloji, Algılama, Uzay ve zaman

Bilim felsefesi İlgili konular

Simya

Bilimin eleştirisi (Felsefi eleştiriler, Bilimden gelen eleştiriler, Feminist eleştiriler, Medya ve siyaset)

Tanımlayıcı bilim

Epistemoloji

Sert ve yumuşak bilim

Bilim tarihi ve felsefesi

Bilim tarihi

Evrimsel düşüncenin tarihi

Mantık

Metafizik

Normatif bilim

Pseudobilim

Din ve bilim ilişkisi

Bilim retoriği

Bilim çalışmaları

Bilimsel bilgi sosyolojisi

Bilimsel bilgisizlik sosyolojisi

Çağlara Göre
Bilim Filozofları

Antik çağ

Plato, Aristotle, Stoicism, Epicureans

Ortaçağ

Averroe, Avicenna, Roger Bacon, William of Ockham, Hugh of Saint Victor, Dominicus Gundissalinus, Robert Kilwardby

Erken modern çağ

Francis Bacon, Thomas Hobbes, René Descartes, Galileo Galilei, Pierre Gassendi, Isaac Newton, David Hume

Geç modern çağ

Immanuel Kant, Friedrich Schelling, William Whewell, Auguste Comte, John Stuart Mill, Herbert Spencer, Wilhelm Wundt, Charles Sanders Peirce, Wilhelm Windelband, Henri Poincaré, Pierre Duhem, Rudolf Steiner, Karl Pearson

Çağdaş (modern)

Alfred North Whitehead Bertrand Russell Albert Einstein Otto Neurath C. D. Broad Michael Polanyi Hans Reichenbach Rudolf Carnap Karl Popper Carl Gustav Hempel W. V. O. Quine Thomas Kuhn Imre Lakatos Paul Feyerabend Jürgen Habermas Ian Hackin Bas van Fraassen Larry Laudan Daniel Dennett


Bilim felsefesi, bilimin temelleri, yöntemleri ve sonuçlarıyla ilgilenen bir felsefe dalıdır. Bu çalışmanın temel soruları, neyin bilim olarak nitelendirildiği, bilimsel teorilerin güvenilirliği ve bilimin nihai amacı ile ilgilidir. Bu disiplin metafizik, ontoloji ve epistemoloji ile örtüşür. Bilim felsefesi, bilimin metafizik, epistemik ve anlambilimsel yönlerine odaklanır.

Bilim felsefesiyle ilgili temel sorunların çoğu hakkında filozoflar arasında bir fikir birliği yoktur. Bir bütün olarak bilim hakkındaki genel sorulara ek olarak, bilim filozofları belirli bilimlere (biyoloji veya fizik gibi) uygulanan sorunları da dikkate alır.

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Philosophy_of_science

24 Mart 2021

 

GERİ (bilim)