Bilim felsefesinde ve epistemolojide enstrümantalizm, fikirlerin yararlı araçlar olduğuna ve bir fikrin, fenomenlerin açıklanmasında ve tahmin edilmesinde ne kadar etkili olduğuna dayanan metodolojik bir görüştür.
Enstrümantalistlere göre başarılı bir bilimsel teori,
doğanın gözlemlenemeyen objeleri, özellikleri veya prosesleri hakkında doğru ya
da yanlış bilinen hiçbir şeyi ortaya çıkarmaz. Bilimsel teori, insanların
belirli bir doğa alanındaki gözlemleri ve kalıpları belirten veya özetleyen
yasaları formüle ederek tahmin ettikleri bir araçtır. Teoriler, bu yasaları bir
şekilde açıklayan doğanın düşünülen gizli yönlerini ortaya çıkarmaz.
Enstrümantalizm, Pierre Duhem tarafından 1906'da tanıtılan bir bakış açısıdır.
Bilimsel gerçekçiliğin doğayla ilgili metafizik gerçeği
ortaya çıkarma emellerini reddeden enstrümantalizm, genellikle bir antirealizm
olarak kategorize edilir. Enstrümantalizm, örneğin partikül fiziğindeki bir partikülün,
bireysel varoluşa sahip ayrı bir varlık mı, yoksa bir alanın bir bölgesinin uyarma
modu mu, yoksa tamamen başka bir şey mi olduğu konusundaki tartışmayı atlar.
Enstrümantalizm, teorik terimlerin sadece fenomenleri, gözlemlenen sonuçları
tahmin etmek için yararlı olması gerektiğini savunur.
Enstrümantalizmin çeşitli tipleri vardır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Instrumentalism
2 Temmuz 2021
20 Ekim 2023
GERİ
(bilim felsefesi, filozofları)
GERİ
(bilimin metateorisi)
GERİ
(bilim felsefesi, tablo)
