Bilim Tarihi ve Felsefesi (history and philosophy of science)

Bilim tarihi ve felsefesi (HPS), bilim tarihini ve bilim felsefesini kapsayan akademik bir disiplindir. Bu alandaki pek çok akademisyen öncelikle tarihçi veya filozof olarak eğitilmiş olsa da, bazı önde gelen üniversitelerin HPS derecesi veren bölümleri vardır.

Organizasyon & HPS (entegre Tarih ve Bilim Felsefesi) birleşik bir disiplin için bir program ortaya koydu:

‘İyi tarih ve bilim felsefesi, sadece bazı bilim felsefesinin yeralabileceği bilim tarihi veya bazı bilim tarihinin yeralabileceği bilim felsefesi değildir. Aynı zamanda hem tarihsel hem de felsefi olan bir çalışmadır. Modern HPS disiplininin temel anlayışı, tarih ve felsefenin özel bir yakınlığa sahip olması ve her ikisini de aynı anda etkili bir şekilde ilerletebilmesidir’.

Kuhn'un ‘Bilimsel Devrimlerin Seminal Yapısı'nda belirtildiği gibi bilimsel teoriler ve özellikle teori değişimi ile ilgili felsefi sorular, paradigma kayması gibi kavramlar kullanılarak tarihsel terimlerle anlaşılır.

Filozof Thomas Kuhn tarafından tanımlanan bir kavram olan paradigma kayması, bilimsel bir disiplinin temel kavramlarında ve deneysel uygulamalarında temel bir değişikliktir.

Kuhn, paradigma kayması teriminin kullanımını doğa bilimleriyle sınırlandırmış olsa da, kavram, temel bir modelde veya olayların algılanmasında derin bir değişikliği tanımlamak için birçok bilimsel olmayan anlamlarda da kullanılmıştır.

 

Thomas Kuhn
(1922 – 1996)

Kuhn, bilim felsefesi ile tarih yöntemlerini tam olarak birleştirme girişimlerini de eleştiriyordu:

Daha yeni çalışmalar, bu metodolojik ve kavramsal ayrımların aslında birleşik bir disiplinin önündeki engeller olup olmadığını sorgulamaktadır.

 

https://en.wikipedia.org/wiki/History_and_philosophy_of_science

19 Ağustos 2021
20 Ekim 2023

 

GERİ (tarih)
GERİ (bilim ve teknoloji çalışmaları)
GERİ (bilim felsefesi, filozofları)
GERİ (bilim felsefesi İlgili konular)
GERİ (bilim felsefesi, tablo)