Açıklayıcı Güç (explanatory power)

Açıklayıcı güç, bir hipotezin veya teorinin ilgili olduğu konuyu etkili bir şekilde açıklama yeteneğidir.

Geçmişte açıklayıcı güç için çeşitli kriterler veya önlemler önerilmiştir. Özellikle, bir hipotez, teori veya açıklamanın aynı konu hakkında diğerinden daha fazla açıklama gücüne sahip olduğu söylenebilir; eğer,

       ·         daha fazla gerçek veya gözlem hesaba katıyorsa,
·         ‘şaşırtıcı gerçekleri’, ‘tabii bir mesele’ ye dönüştürüyorsa,
·         açıklamada, yüksek doğruluk ve kesinliğine yol açan nedensel ilişkiler daha detaylıysa,
·         daha fazla tahmin gücü sunuyorsa (neyin görülmesi ve görülmemesi gerektiği hakkında daha fazla ayrıntı sunuyorsa),
·         otoritelere daha az, gözlemlere daha çok bağlıysa,
·         daha az varsayımda bulunursa,
·         gözlem veya deneyle daha fazla test edilebilirse.

Son zamanlarda David Deutsch, teorisyenlerin değişmesi zor açıklamalar aramaları gerektiğini öne sürdü. Bu ifadeyle, değişmesi zor bir açıklamanın, tüm teoriyi etkilemeden herhangi bir detayı değiştirmenin imkansız olduğu kadar sıkı bir şekilde birbirine uyan belirli ayrıntılar sağladığını belirtmeyi amaçladı.

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Explanatory_power

9 Nisan 2021
19 Ekim 2023

 

GERİ (bilim felsefesi, filozofları)
GERİ (kavramlar)
GERİ (bilim felsefesi, tablo)