Sert bilim ve yumuşak bilim, bilimsel alanları algılanan metodolojik titizlik, kesinlik ve nesnellik temelinde karşılaştırmak için kullanılan konuşma dili terimleridir. Kabaca söylemek gerekirse, doğa bilimleri (örneğin fizik, biyoloji, astronomi) ‘sert’ olarak kabul edilirken, sosyal bilimler (örneğin psikoloji, sosyoloji, antropoloji) genellikle ‘yumuşak’ olarak tanımlanır.
Kesin tanımlar değişkenlik gösterir; ancak sert bilimin
özellikleri arasında genellikle, test edilebilir tahminler üretme, kontrollü
deneyler gerçekleştirme, ölçülebilir verilere ve matematiksel modellere
güvenme, yüksek derecede doğruluk ve objektiflik, yüksek fikir birliği seviyeleri
ve tekrarlanabilirlik sayılabilir.
Auguste Comte ile on dokuzuncu yüzyılda ortaya çıkan bir
fikir, bilimsel disiplinlerin titizlik, gelişme ve bunların temel veya
uygulamalı olup olmadıkları gibi faktörler temelinde, sertten yumuşağa bir
hiyerarşi içinde düzenlenebileceğidir.
Filozoflar ve bilim tarihçileri, bu özellikler ile algılanan
sertlik veya yumuşaklık arasındaki ilişkiyi sorguladılar. Daha ‘gelişmiş’ sert
bilimler, yeni sonuçları kabul etmede büyük bir fikir birliği veya seçiciliğe
sahip değildir.
Yaygın olarak yararlanılan metodolojik farklılıklar da
güvenilir bir gösterge değildir. Örneğin, psikoloji ve sosyoloji gibi sosyal
bilimler, matematiksel modelleri yoğun bir şekilde kullanır, ancak genellikle
yumuşak bilimler olarak kabul edilirler. Bununla birlikte, sert ve yumuşak
bilimler arasında bazı ölçülebilir farklılıklar vardır. Örneğin, sert bilimler
grafikleri daha kapsamlı bir şekilde kullanırken, yumuşak bilimler popüler
sözcüklere daha yatkındır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Hard_and_soft_science
3 Ekim 2021
20 Ekim 2023
GERİ
(bilim felsefesi, filozofları)
GERİ
(bilim felsefesi İlgili konular)
GERİ
(bilim felsefesi, tablo)
