Analitik-Sentetik Ayrımı (analytic–synthetic distinction)

Analitik-sentetik ayrımı, anlamsal bir ayrımdır ve felsefede önermeler arasında ayrım yapmak için (özellikle olumlu özne–yüklemli ifadeler) kullanılır. İki tiptir: analitik önermeler ve sentetik önermeler. Analitik önermeler yalnızca anlamları nedeniyle doğrudur veya doğru değildir, oysa sentetik önermelerin ‘doğrusu’, eğer varsa, anlamlarının dünyayla olan ilişkisinden kaynaklanır.

Ayrım ilk olarak Immanuel Kant tarafından önerilmiş ve zaman içinde önemli ölçüde revize edilmiştir. Filozoflar terimleri çok farklı şekillerde kullanmışlardır. Bazı filozoflar (W.V.O. Quine ile başlayarak) analitik olarak doğru olan önermeler ile sentetik olarak doğru olan önermeler arasında yapılacak net bir ayrım olup olmadığını sorgulamışlardır. Çağdaş dil felsefesinde ayrımın doğası ve kullanışlılığına ilişkin tartışmalar günümüzde hâlâ devam etmektedir.


Immanuel Kant
(22 Nisan 1724-12 Şubat 1804)

W.V.O. Quine
(25 Haziran 1908-25 Aralık 2000)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Analytic%E2%80%93synthetic_distinction

25 Mart 2021
19 Ekim 2023

 

GERİ (bilim felsefesi, filozofları)
GERİ (kavramlar)
GERİ (bilim felsefesi, tablo)