Bilim Retoriği (rhetoric of science)

Bilim retoriği (sözbilim, söylem), bilim pratiğinin retorik bir etkinlik olduğu fikrini araştıran bir bilimsel literatür topluluğudur. 20. yüzyılın sonlarında, bilimsel bilgi sosyolojisi, bilim tarihi ve bilim felsefesi disiplinleri de dahil olmak üzere bir dizi benzer yönelimli disiplinin ardından ortaya çıkmıştır, ancak en çok retorikçiler tarafından ingilizce, konuşma ve iletişim bölümlerinde uygulanmaktadır.

·         Epistemik retorik: Bilime, tahmin ve kontrole dayalı epistemoloji sergileyen metinler açısından bakmanın, bilim retoriğinin işlevini görmenin yeni ve kapsamlı yollarını sunar. Bilimin epistemik retoriği, daha geniş bir açıdan bakıldığında, hakikat, görecelik ve bilgi ile ilgili meselelerle yüzleşir.

·         Argüman alanları: 1980'li yıllara gelindiğinde Stephen Toulmin'in argümanın kullanılması kitabıyla (1958), sosyolojik bilim görüşünü benimseyen retorik topluluklar ön plana çıkmıştır. Toulmin'in ana katkısı, argüman alanları kavramıdır.

·         Ölçülemezlik: Günümüzde retorik zorluk, her disiplinin özelliklerinden ödün vermeden disiplinleri aşan söylemler bulmaktır.

·         Ethos: Bilim adamları sadece logolar veya argümanlarla ikna olmaz. Bilimdeki yenilikçi girişimler, bilim adamının bir araştırmacı olarak güvenilirliğini belirleyen geçmiş sonuçların otoritesini ve prosedürün otoritesini kullanarak bilimsel otoriteyi test eder.

·         Retorik ve dil: Retorik, dilin stratejik kullanımı olarak da tanımlanabilir: Her bilim adamı - meslektaşları tarafından yapılan açıklamalara ve gelecekte yapmayı beklediklerine göre - öncekinin sahip olduğu hedeflere ulaşma şansını maksimumda tutar.

·         Bilimde retorik figürler: Farklı akıl yürütme hatlarına karşılık gelen konuşma figürleri, bilimsel argümanlarda belirgindir.

·         Yeni Materyalist Bilim Retoriği: Retorik çalışmalarda daha yeni bir eğilim, felsefe, bilim ve teknoloji çalışmalarında daha geniş yeni materyalist harekete katılımı içerir.

·         Bilim retoriğinin eleştirisi; 1. Retoriğin küreselleşmesi: Bugün bilim retoriğine yenilenen ilgi, onun tözel bir söylem pratiğinden ziyade yorumsal bir meta-söylem olarak konumlandırılmasıdır. 2. Yeni Materyalist Bilim Retoriği: Bilim retoriğine yönelik yeni materyalist yaklaşım, Goankar'ın bilim retoriğine yönelik eleştirilerini daha genel olarak onaylamış olup bilim ve teknoloji çalışmaları ve disiplinler arası etkileşim yoluyla bunların üstesinden gelmeyi amaçlamaktadır.


 (a) Çevresel araştırmada bilimsel ifadenin fonksiyonuna odaklanan retorik (sözbilimsel) üçgen (https://lib.dr.iastate.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2896&context=rtd) (b) Profesyonel  öğrenmede profesyonel  gelişim, müfredat kaynakları ve katılımcı sorgulamanın rolü (https://meristem.weblogs.anu.edu.au/index.php/tag/active-learning/)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Rhetoric_of_science

11 Ekim 2021
20 Ekim 2023

 

GERİ (bilim çalışmaları)
GERİ (bilim ve teknoloji çalışmaları)
GERİ (bilim tanımlar)
GERİ (bilim felsefesi İlgili konular)
GERİ (bilim felsefesi, filozofları)
GERİ (bilim felsefesi, tablo)