Hempel modeli, Hempel–Oppenheim modeli ve Popper–Hempel modeli olarak da bilinen bilimsel açıklamanın tümdengelimli-nomolojik modeli (DN modeli), "Neden...?" sorularını bilimsel olarak yanıtlamanın biçimsel bir bakış açısıdır. DN modeli, bilimsel açıklamayı, açıklanacak fenomenin doğru tahminine veya çözümlemesine dayanan tümdengelimli bir yapı olarak ortaya koyar.
İnsanların nedenselliği tanımlama, keşfetme ve bilme
yetenekleriyle ilgili sorunları, DN modelinin ilk formülasyonlarında ihmal
edilmiştir. Nedensellik, tesadüfen gözlenen başlangıç koşulları ve genel
yasalardan türeten gerçekçi öncül seçimiyle yaklaşık olarak görülüyordu. Yine
de, DN modeli usulen nedensel olarak alakasız faktörlere izin verdi. Gözlemlerden
ve yasalardan türetilebilirlik bazen anlamsız cevaplar da vermiştir.
1960'larda mantıksal
deneycilik gözden düştüğünde, DN modeli yaygın olarak kusurlu veya büyük ölçüde
eksik bir bilimsel açıklama modeli olarak görüldü. Bununla birlikte, bilimsel
açıklamanın idealize edilmiş bir versiyonu olarak kaldı ve modern fiziğe uygulandığında
oldukça doğruydu.
1980'lerin başında,
DN modelinde yapılan bir revizyon, belirtilen koşulların ve aksiyomların
uygunluğu için maksimum özgüllüğü vurguladı. DN modeli, Hempel'in
tümevarımsal-istatistiksel modeliyle birlikte, bilimsel açıklamanın kapsama
yasası modelini oluşturur ve bu model, kritik açıdan, kapsayıcı teori olarak da
adlandırılır.
 Carl Gustav Hempel (1905 – 1997)
|
 Paul Oppenheim (1885 – 1977)
|
 K, Raimund Popper (1902 – 1994)
|
https://en.wikipedia.org/wiki/Deductive-nomological_model
1 Temmuz 2021
20 ekim 2023
GERİ
(bilim felsefesi, filozofları)
GERİ
(bilimin metateorisi)
GERİ
(bilim felsefesi, tablo)
