Kozmik
Enflasyon, Kuantum Salınımları, İlk Işık Paterni 375 000 Yıl, Karanlık Çağlar,
İlk Yıldızlar ~ 400 Milyon yıl
|
||||
Fiziksel Özellikler
|
||||
İlk Gökadalar
|
||||
Karanlık
Bulutsu (Karanlık Nebula)
|
||||
Evrendeki Dünya (Yeryüzü)
|
Evren ya da kâinat, uzay ve uzayda bulunan
tüm madde ve enerji biçimlerini içeren bütünün adıdır. Pozitif bilimler
açısından evren, gök cisimlerini barındıran uzay ve uzayda yer alan her şeyin
toplamıdır.
Enerji dalga veya partikülleri homojen ve
dengeli olarak çözüldüğünde 'var oluş' ile 'anti-varoluş' olamayacağı ya da
toplam karşıtları 'yok oluşta' ise bir patlama olamayacağından, evren soğuyor
mu, ısınıyor mu, evrenin durması sonu mudur, Büyük patlama evrenin merkezi mi,
başlangıcı mıdır, güneş evrenin merkezinde midir gibi problemler hareket veya
başka deyişle zamanın popüler sorularını teşkil etmiştir.
Evrenin oluşumuna dair günümüzde en çok
benimsenen teori, Bigbang (Büyük Patlama) teorisidir. Bu teoriye göre evren,
sıfır hacimli ve çok yüksek bir enerji potansiyeline sahip, sıkışmış bir
noktanın patlamasıyla oluştu. İlk patlamanın nasıl oluştuğu, evren meydana
gelmeden önce evrenin yerinde ne olduğu ya da evrenin neyin içinde genişlediği
sorularına günümüzde bile tam olarak bilimsel bir cevap bulunamamıştır, bununla
birlikte evren öncesi durum, evren dışı varoluş hakkında hipotezler öne
sürülmüştür.
Büyük Patlama sonucunda uzun bir dönem
boyunca birbirlerinden bağımsız hareket ettiler. Sürekli genişleyen evrenin her
yerinde geçerli olan fizik kanunlarından kütle çekimi kanunu vasıtasıyla
bağımsız gazlar birleşerek galaksileri (gök adalar) oluşturdular.
Aynı evrensel fizik kanunu neticesinde
gökadalar da birbirlerine yaklaşarak devasa gruplar oluşturdu. Galaksiler
içinde yıldızlar ve bazı yıldızların çevresinde sistemler oluştu. İçinde
yaşadığımız Güneş Sistemi bunlardan birisidir. Keşfedebildiğimiz evrende 400
milyardan fazla galaksi ve 300 sextillion (3 × 1023) yıldız olduğu tahmin
edilmektedir.
Dünya'nın Evren'deki yeri son yüzyılda teleskobik gözlemlerle oluşturulmuş bilgilere dayanır. Başlangıçta Dünya'nın Evren'in merkezi olduğuna ve sadece uzaktaki sabit yıldızlar ve çıplak gözle gözlenen gezegenlerden oluştuğuna inanılıyordu.
17. yüzyılda Güneşmerkez model kabul edildikten sonra William Herschel ve diğer gökbilimcilerin gözlemleriyle yeni bilgiler edinildi. 20. yüzyılda Dünya’nın gruplar, kümeler ve süperkümelerle, genişleyen bir evren içinde milyarca gök adadan sadece bir tanesi olduğu sonucuna varıldı.
Görünür Evren'in genel yapısının, iplikçikler ve boşlukların içinde şekillenen süperkümelerden oluştuğu 21. yüzyılda netleşmeye başladı. Süperkümeler, iplikçikler ve boşlukların Evren'de var olan en büyük ve tutarlı yapılar olduğu tahmin edilmektedir.
Dünya'nın Evren'deki yeri son yüzyılda teleskobik gözlemlerle oluşturulmuş bilgilere dayanır. Başlangıçta Dünya'nın Evren'in merkezi olduğuna ve sadece uzaktaki sabit yıldızlar ve çıplak gözle gözlenen gezegenlerden oluştuğuna inanılıyordu.
17. yüzyılda Güneşmerkez model kabul edildikten sonra William Herschel ve diğer gökbilimcilerin gözlemleriyle yeni bilgiler edinildi. 20. yüzyılda Dünya’nın gruplar, kümeler ve süperkümelerle, genişleyen bir evren içinde milyarca gök adadan sadece bir tanesi olduğu sonucuna varıldı.
Görünür Evren'in genel yapısının, iplikçikler ve boşlukların içinde şekillenen süperkümelerden oluştuğu 21. yüzyılda netleşmeye başladı. Süperkümeler, iplikçikler ve boşlukların Evren'de var olan en büyük ve tutarlı yapılar olduğu tahmin edilmektedir.
GERİ (astrofizik)