Evrendeki gözlemlenebilirlik sınırı bir dizi ufuk
tarafından belirlenir. Bu ufuklar, çeşitli fiziksel sınırlamalar yüzünden,
evrendeki çeşitli hareketlerle ilgili bilgi edinme sınırlarımızı kısıtlar. En
ünlü ufuk, parçacık ufuğudur; parçacık ufuğu evrenin sonlu yaşı yüzünden
görülebilen kesin mesafeye bir sınır koymaktadır. Son serpintinin yüzeyindeki optik
ufuk, ve nötrinolarla yerçekimsel dalgaların son serpinti yüzeyi ile ilgili
ufuklar gibi diğer olgular da gözlemlerin gelecekteki sınırlarıyla yakından
ilişkilidir.
Gerçek ufuk aslında sadece deniz yüzeyinde
uzanırken gözlemlenebilen teorik bir çizgidir.Gerçek ufuk yataydır; gözlemciyi
çevreler ve tipik olarak dünya'nın mükemmel bir küresel modelinin yüzeyinde
çizilen bir daire olduğu varsayılır. Merkezi gözlemcinin altında ve deniz
seviyesinin altındadır. Gözlemciden uzaklığı, hava koşullarından büyük ölçüde
etkilenen atmosferik kırılma nedeniyle günden güne değişir.
Görünür ufuk pek çok yerde gerçek ufuk kara,
ağaçlar, binalar, dağlar vs. tarafından gizlenir; sonuçta yer ve gökyüzünün
kesişimine görünür ufuk denir. Tarihsel olarak, görünür ufka olan uzaklık uzun
süre hayatta kalmak ve özellikle denizde başarılı olmak için hayati bir öneme
sahipti, çünkü bir gözlemcinin güvenlik ve bilgi aktarımı için bariz bir bütünlük
ile birlikte, gözlemcinin maksimum görüş ve dolayısıyla iletişim alanını
belirlemiştir.
Astronomide ufuk gözlemcinin gözünden geçen
yatay düzlemdir, sıfır derece yüksekliğe sahip noktaların konumudur. Geometrik
ufka benzer şekilde olsa da, bu bağlamda, ufkun bir resim düzleminde bir
çizgiden ziyade uzayda bir düzlem olduğu düşünülebilir.
(a) Ufka olan mesafeyi hesaplamak için geometrik temel, sekant tanjant
teoremi, (b) Ufka geometrik mesafe, Pisagor teoremi, (c) Üç ufuk tipi
https://en.wikipedia.org/wiki/Horizon
12 Eylül 2019
GERİ (astrofizik)
GERİ (evren, evrendeki dünya)
