Gözlemlenebilir Evren (observable universe)

Gözlemlenebilir evren ışık ve diğer sinyallerin, kozmolojik genişlemeden beri Dünya’ya ulaşacak zamanı bulması sonucu, şimdiki zamanda gözlemleyebildiğimiz çeşitli cisimlerden oluşur. Evrenin izotropik olduğu varsayılırsa, gözlemlenebilir evrenin sınırı, her yönde aşağı yukarı aynıdır. Dolayısıyla, gözlemlenebilir evren, gözlemcinin merkezinde bulunduğu küresel bir hacme sahiptir. Evrendeki her nokta kendi gözlemlenebilir evrenine sahiptir. ‘Gözlemlenebilir’ sözcüğü, temelde ışık veya başka sinyallerin bir cisimden, Dünya’daki bir gözlemciye ulaşmasının mümkün olduğunu vurgular.

Gözlemlenebilir evren bugün görebildiğimiz ve gelecekte görebileceğimiz her şeyi kapsıyor. Bugün gördüğümüz bütün galaksiler, yıldızlar ve gezegenler gözlemlenebilir evrende yer alıyor.

Dünya yörüngesinde dönmekte olan uzay teleskobu Hubble, bütün galaksilerin bizden hızla uzaklaşmakta olduğunu ortaya koydu; gözlemlenebilir evren 13 milyar 799 milyon yıl yaşında.

Küre şekilli gözlemlenebilir evrenin neresinde olursak olalım (ister kenarında ister merkezinde) her zaman o evrenin dışında kalacak olan galaksiler de var. Bu da gözlemlenebilir evrenin kesin çapını veriyor: Evren’in ilk başta ışıktan hızlı genişlediğini hesaba katarsak gözlemlenebilir evrenin çapının yaklaşık 28 milyar parsek (93 milyar ışık yılı) olduğu tahmin edilmektedir. Bu hesaplamada gözlemlenebilir evrenin en uzak ucu yaklaşık 46-47 milyar ışık yılı ötede olarak hesaplanmıştır.


Tüm gözlemlenebilir evrenin görselleştirilmiş hali. Başak Süper Kümesi, yani Samanyolu'nun bulunduğu küme merkezdedir, ancak görülmeyecek kadar küçüktür. (1 Işık yılı: 9 460 730 472 580 km, 1 Parsek: 30.857 × 1012 km)


Gözlemlenebilir Evren

Çapı, milyar ışık yılı
93
Yoğunluk, g/cm³(*)
9.9 x 10−30
Hacmi, m3
4×1080
Yaşı, 109 yıl
13.799 ± 0.021
Kütle (normal madde), kg
1.5x1053
Ortalama sıcaklık, K
2.72548
İçerik, %
Baryonik madde: 4.9, Karanlık madde: 26.8, Karanlık enerji: 63.8
(*)bir kübik metrelik boşluktaki 6 protona denk olarak)


Bazı gözlemlenebilir evren görüntüleri


https://tr.wikipedia.org/wiki/G%C3%B6zlemlenebilir_evren

13 Eylül 2019


GERİ (astrofizik)
GERİ (evren) 
GERİ (evren, evrendeki dünya)
GERİ (evrenin geçmişi)