Işığın
körlenmesi, büyük moleküler bulutların çok soğuk ve çok yoğun parçalarında
yıldızlararası toza sebep olur. Kümeler ve karanlık bulutsuların büyük bileşimleri,
dev moleküler bulutlarla ilişkilidir. Soyutlanmış küçük karanlık bulutsular,
Bart damlacıkları olarak bilinir.
En meşhur karanlık
bulutsulardan Atbaşı Bulutsusu
Kömür Çuvalı Bulutsusu
Karanlık Bulutsu Bölgeler
Aşağıda,
2000 ışıkyılı içerisindeki birçok karanlık bulutsu bölgesinin, gökada düzlemi
üzerinde gösterildiği bir harita verilmiştir. Harita, Dutra ve Bica'nın
listelediği 742 karanlık bulutsunun konumlarını göstermektedir. Ayrıca, birkaç
parlak bulutsu da haritada işaretlenmiştir. Bu karanlık bulutsular, Avcı
Kolu'nun bize yakın kısımlarında önemli yıldız oluşum bölgeleridir. Örneğin
meşhur Ülker yıldız kümesi, Boğa Takımyıldızı'ndaki karanlık bulutların
arasında oluşan sıcak, genç yıldızlardan meydana gelmiştir.
Dutra ve Bica'nın listelediği 742 karanlık bulutsu haritasından iki bulutsu örneği
Önemli Karanlık
Bulutsu Bölgeleri
Adı
|
S.A.(J2000)
|
D.A.(J2000)
|
Gökada
boylamı (°) |
Gökada
enlemi (°) |
Uzaklık
(Iy) |
Koç
|
03s 00d sn
|
+19° 50′
|
160
|
-34
|
330
|
Kahraman
|
03s 52d sn
|
+33° 20′
|
161
|
-16
|
1150
|
Boğa
|
03s 00d sn
|
+19° 05′
|
160
|
-34
|
330
|
Avcı
|
03s 00d sn
|
+19° 05′
|
204
|
-12
|
1500
|
Pupa
|
07s 39d sn
|
-44° 90′
|
258
|
-11
|
1500
|
Pupa
|
08s 21d sn
|
-36° 60′
|
255
|
0
|
1400
|
Yelken
|
08s 27d sn
|
-50° 40′
|
267
|
-7
|
1000
|
Kömür Çuvalı
|
12s 25d sn
|
-63° 70′
|
300
|
-1
|
520
|
Sinek
|
12s 28d sn
|
-70° 80′
|
301
|
-8
|
490
|
Bukalemun
|
12s 34d sn
|
-77° 80′
|
302
|
-15
|
590
|
Kurt
|
15s 45d sn
|
-34° 50′
|
339
|
+16
|
460
|
Kurt
|
16s 01d sn
|
-39° 70′
|
338
|
+10
|
470
|
Yılancı
|
16s 31d sn
|
-22° 90′
|
355
|
+17
|
520
|
Yılancı
|
16s 50d sn
|
-14° 20′
|
5
|
+19
|
520
|
Akrep
|
17s 11d sn
|
-39° 80′
|
347
|
0
|
490
|
Yılancı
|
17s 22d sn
|
-24° 30′
|
1
|
+7
|
520
|
Kalkan
|
18s 33d sn
|
-06° 60′
|
25
|
+1
|
650
|
Güneytacı
|
19s 14d sn
|
-36° 70′
|
1
|
-20
|
520
|
Kartal
|
19s 19d sn
|
+11° 10′
|
46
|
-1
|
1000
|
Tilkicik
|
19s 22d sn
|
+23° 20′
|
57
|
+4
|
650
|
Kral
|
20s 42d sn
|
+58° 60′
|
95
|
+10
|
1400
|
Kral
|
20s 56d sn
|
+67° 20′
|
103
|
+14
|
1000
|
En Meşhur Karanlık
Bulutsular
Barnard
belirtmesi |
Yaygın
adı |
Gökada boylamı (°)
|
Gökada enlemi (°)
|
Büyüklük (yay
dakika) |
Uzaklık (ışık
yılı)
|
Takım
yıldız |
B33
|
Atbaşı
|
207,0
|
-16,8
|
6'x4'
|
1400
|
Avcı
|
-
|
Kömür Çuvalı
|
303,1
|
-0,1
|
400'x300'
|
500
|
Güneyhaçı
|
B42
|
Ro Yılancı
|
353,7
|
+17,7
|
30'x30'
|
500
|
Yılancı
|
B65/6/7
|
Pipo (sap)
|
358,6
|
+5,9
|
300'x60'
|
500
|
Yılancı
|
B72
|
Yılan
|
1,8
|
+7,0
|
30'x30'
|
600
|
Yılancı
|
B78
|
Pipo (kase)
|
1,3
|
+4,2
|
200'x140'
|
500
|
Yılancı
|
B86
|
Mürekkep Lekesi
|
2,9
|
-2,8
|
5'x3'
|
?
|
Yay
|
B87
|
Papağan Başı
|
358,9
|
-5,2
|
12'x12'
|
1000
|
Yay
|
B92
|
12,7
|
-0,6
|
15'x15'
|
650
|
Yay
|
|
B133
|
28,5
|
-6,4
|
10'x5'
|
1000
|
Kartal
|
|
B143
|
48,5
|
-5,9
|
30'x30'
|
?
|
Kartal
|
|
B348/9
|
Kuzey Kömür Çuvalı
|
81,0
|
+1,1
|
240'x240'
|
?
|
Kuğu
|
B352
|
86,5
|
+0,3
|
15'x3'
|
1900
|
Kuğu
|
|
B168
|
94,40
|
-5,5
|
100'x10'
|
?
|
Kuğu
|
Birimler:
S.A: Sağ açıklık; gökkürenin boylamıdır.
D:A: Dik açıklık; gökkürenin enlemidir.
J2000: Devir zaman çizgisindeki belirli bir
anı tanımlar; yaygın olarak kullanılan devir J2000'dir (1 Ocak 2000 12:00'ye
tekabul eder).
(°): derece,
(Iy): Işık yılı, ışığın bir yılda boşlukta aldığı
mesafedir (1 IY = 9 460 730 472 580 km)
(Ty): Takımyıldız, gökyüzünün (veya gök
kürenin) bölündüğü 88 alandan her birine verilen isimdir
Büyüklük:
Açısal boyut, dönme ölçümü kullanarak belirlenmiş nesnenin boyutudur. 2-boyutlu
görünecek kadar uzakta bulunan nesnelerin boyut ölçümleri için kullanılır.
Yaydakika:
Açısal boyut birimidir; bir derecenin altmışta birine eşit bir açısal ölçü
birimidir.
https://tr.wikipedia.org/wiki/Karanl%C4%B1k_nebula
13 Eylül 2019
GERİ (evren, evrendeki dünya)
GERİ (nebulalar)