Hubble düzeni
Hubble düzeni,
Edwin Hubble tarafından geliştirilmiş bir gökada sınıflandırma düzenidir.
Biçimi dolayısıyla çatal (tuning fork)
olarak da anılır.
Hubble galaksi düzeni
Hubble düzenine göre
galaksiler, sağdan eliptik olarak başlarlar ve adları E0 ile E7 olarak değişir.
E biçimi temsil ederken rakam, gökadanın ne kadar oval olduğunu gösterir. Bir
diğer deyişle 0 dairesel iken 7 son derece basıktır. Teknik açıdan eliptikliğin
10 katıdır.
Ardından galaksiler
S0 veya merceksi galaksiden başlayıp iki ayrı takıma ayrılırlar. Üst takım,
sarmal galaksileri içerir. S sarmal anlamına gelir, sonraki harf ise
sarmalların dağılımlarını tanımlar. 0 ise sarmal kolların yer almadığını,
sonraki harfler de son derece dışa açık ve belirgin kollar yer aldığını
vurgular. Alt takım çubuklu sarmal galaksileri içerir. Gökada merkezinde
çubuğun yer aldığı B imgesi ile gösterilir.
Samanyolu gökadanın SABbc türünde olduğuna inanılmaktadır;
bu çubuğunun kısa olduğu ve kollarının sayısının ortalama olduğu anlamına
gelir.
Bu sınıflara uymayan galaksiler ise düzensiz olarak
tanımlanır ve Irr ile gösterilir.
İlk Gökadalar
Gökada
|
Tarih
|
Notlar
|
Samanyolu
|
İlk gökada
|
|
Andromeda
|
İlk gökada
Messier 31, M31 ve
NGC 224 olarak da bilinir
|
|
Girdap Gökadası
|
1845
|
İlk sarmal gökada
|
NGC 1068 (M77)
|
1908
|
Ggözlemlenen ilk Seyfert karakterli gökada
M77 olmuştur; ancak 1943 yılında Seyfert Sınıfı olarak tanımlanmıştır.
|
Samanyolu ve Andromeda Gökada’sı
|
1923
|
Edwin Hubble Andromeda Gökadası'nın ucunda
birtakım yıldızlar gördü ve onların Samanyolu'nun çok ötesinde oldukları tahmininde
bulundu. Çalışmaları, Andromeda Gökadası'nın başka bir gökada olduğunu, dolayısıyla
bizimkinin dışında başka gökadaların da var olduğunu kanıtladı
|
Kuğu A
|
1952
|
İlk radyo gökada
|
3C273
|
1962
|
3C273, kırmızıya
kayma incelemeleriyle tespit edilen ilk kuasardır.
|
Biçimsel Galaksi Sınıflandırma Sistemi (Hubble Düzeni)
Biçimler
|
Cüce galaksi (eliptik, küremsi, sarmal), Düzensiz galaksi, Dev galaksi
(cD-galaksi, D-galaksi, eliptik), Eliptik galaksi, Merceksi galaksi (çubuklu,
çubuksuz), Sarmal galaksi (ara, büyük tasarım, çubuklu, çubuksuz, Macellansı,
topaklanmış)
|
Yapı
|
Çubuk, Dev kütleli karadelik, Disk, Galaksi halesi (taç), Galaktik düzlem, İlkel galaksi, Karanlık madde hâlesi, Sarmal kol, Şişkin, Yıldızlararası madde
|
Etkin
Çekirdek
|
Blazar, Nisbî jet, Kuasar, LINER, Radyo galaksisi (X-biçimli), Seyfert galaksisi
|
Enerjik Galaksiler
|
|
Etkileşim
|
Alan galaksisi (BCG), Boşluk galaksisi, Boşluk ve süperboşluklar, Duvarlar, Etkileşen galaksi (birleşme), Galaktik gelgit, Galaksi grupları ve kümeleri (Fosil grubu), Süper kümeler, Uydu galaksi, Yıldız akıntısı
|
https://tr.wikipedia.org/wiki/Bi%C3%A7imsel_galaksi_s%C4%B1n%C4%B1flamas%C4%B1
https://tr.wikipedia.org/wiki/Galaksi
14 Eylül 2019
GERİ (evren, evrendeki dünya)
GERİ (galaksiler)
GERİ
(yıldız)
GERİ
(yıldızlarla ilgili makaleler)
