Kara Deliklerin Ana Hatları (Outline of black holes)

Kara delik, hiçbir partikül veya elektromagnetik radyasyonun içinden kaçamayacağı kadar güçlü bir gravitasyonal çekiş sergileyen matematiksel olarak tanımlanmış uzay-zaman bölgesidir. Genel görelilik teorisi, yeterince kompakt bir kütlenin, bir kara delik oluşturmak için uzay-zamanı deforme edebileceğini öngörür. Kaçışın mümkün olmadığı bölgenin sınırına olay ufku denir. Olay ufkunu geçmenin, onu geçen objenin kaderi üzerinde muazzam bir etkisi olmasına rağmen, lokal olarak tespit edilebilir hiçbir özelliği yok gibi görünüyor. Birçok yönden bir kara delik, ışığı yansıtmadığı için ideal bir kara cisim gibi davranır.

·         Ne tür şey bir kara deliktir? Astronomik obje (Kara cisim, Çökmüş yıldız)

·         Kara delik türleri: Schwarzschild metrik, Döner kara delik, Yüklü kara delik, Sanal kara delik

o    Kara delik türleri, boyuta göre Mikro kara delik, Ekstremal kara delik (Elektron kara delik), Stellar kara delik, Orta-kütleli kara delik, Süpermasif kara delik, Kuasar, (Aktif galaktik çekirdek, Blazar)

·         Spesifik kara delikler: Kara Deliklerin Listesi

·         Kara delik keşfi: Rossi X-ışını Zamanlama Gezgini

·         Kara Deliklerin Oluşumu: Stellar Evrim, Gravitasyonal çöküş, Nötron yıldızı, Kompakt yıldız(Kuark yıldız, Egzotik yıldız), Tolman–Oppenheimer–Volkoff limiti, Beyaz cüce, Süpernova, Hipernova, Gama-ışını patlaması

·         Kara Deliklerin Özellikleri: Yığılma diski, Kara delik termodinamiği, Schwarzschild yarıçapı, M-sigma ilişkisi, Olay ufku, Kuasi-periyodik salınım, Foton küresi, Ergosfer, Hawking radyasyonu, Penrose prosesi, Bondi yığılması, Spagettifikasyon, Gravitasyonal mercek

·         Kara Deliklerin Tarihçesi

·         Kara delik modelleri

·         Kara deliklerle ilgili sorunlar

·         Kara delik metrikleri

·         Bir kara delik içeren astronomik objeler

·         Kara delik araştırmalarında etkili olan kişiler: Stephen Hawking

Kara delik, hiçbir partikül veya elektromagnetik radyasyonun içinden kaçamayacağı kadar kuvvetli bir gravitasyonal çekişi sergileyen, matematiksel olarak tanımlanmış uzay-zaman bölgesidir.

Genel görelilik teorisi, yeterince kompakt bir kütlenin, bir kara delik oluşturmak için uzay-zamanı deforme edebileceğini öngörür. Kaçışın mümkün olmadığı bölgenin sınırına olay ufku denir. Olay ufkunu geçmenin, onu geçen objenin kaderi üzerinde muazzam bir etkisi olmasına rağmen, lokal olarak tespit edilebilir hiçbir özelliği yok gibi görünüyor.

Bir kara delik birçok yönden, ışığı yansıtmadığı için ideal bir kara cisim gibi davranır. Ayrıca, eğri uzay-zamandaki kuantum alan teorisi, olay ufuklarının, kütlesiyle ters orantılı bir sıcaklıktaki siyah bir cisimle aynı spektrumla Hawking radyasyonu yaydığını tahmin eder. Bu sıcaklık, stellar kütlesindeki kara delikler için bir kelvin'in milyarda biri kadardır ve gözlemlemeyi imkansız hale getirir.

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Outline_of_black_holes

21 Eylül 2022

 

GERİ (kara delikler)