Gravitasyonal Mercek (gravitational lens)

Bir gravitasyonal mercek, uzaktaki bir ışık kaynağı ile bir gözlemci (ışık gözlemciye doğru giderken kaynaktan gelen ışığı bükebilen) arasındaki maddenin (bir galaksi kümesi gibi) dağılımıdır. Bu etki gravitasyonal merceklenme olarak bilinir. Bükülme miktarı Albert Einstein'ın genel görelilik teorisinin tahminlerinden biridir. Işığı, ışık hızında hareket eden cisimcikler olarak ele alan Newton fiziği, ışığın bükülmesini de öngörür, ancak bunun sadece yarısı genel görelilik tarafından tahmin edilir.

Einstein, 1912'de konuyla ilgili yayınlanmamış hesaplamalar yapmış olsa da, Orest Khvolson (1924) ve Frantisek Link (1936), genellikle basılı olarak etkiyi tartışan ilk kişiler olarak kabul edilir. Bununla birlikte, bu etki daha çok 1936'da konuyla ilgili bir makale yayınlayan Einstein ile ilişkilendirilir.

Fritz Zwicky 1937'de bu etkinin galaksi kümelerinin gravitasyonal mercekler gibi davranmasına izin verebileceğini öne sürdü. Bu yorum, 1979’da Twin QSO SBS 0957+561'in gözlemlenmesine kadar doğrulanmadı.


(a) DESI Legacy Survey verilerinde bulunan gravitasyonal mercekler, (b) gravitasyonal mercekleme grafiği (8 Ocak 2020)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Gravitational_lens

19 Eylül 2022

 

GERİ (kara delikler)