Bir orta-kütleli kara delik (IMBH), kütlesi 102-105 solar kütle aralığında olan bir kara delik sınıfıdır; bunlar, stellar karadeliklerden önemli ölçüde daha fazla, ancak 105-109 solar kütleli süpermasif kara deliklerden daha azdır. Dolaylı gaz bulutu hızına ve çeşitli kanıtsal güçlerin toplanma diski spektrum gözlemlerine dayalı olarak, galaksimizde ve yakındaki diğer galaksilerde birkaç IMBH adayı obje keşfedilmiştir.
·
21 Mayıs 2019: Tespit edilen gravitasyonal dalga
sinyali GW190521, 85 ve 65 solar kütle ağırlığındaki iki kara deliğin
birleşmesinden kaynaklandı ve sonuçta 142 solar kütle ağırlığında kara delik
oluştu.
·
Kasım 2004: Bir astronom ekibi, Sagittarius A*'dan
üç ışıkyılı uzaklıkta yörüngede dönen galaksimizdeki ilk orta-kütleli kara
delik olan GCIRS 13E'nin keşfini bildirdi.
·
Ocak 2006: Iowa Üniversitesi'nden Philip Kaaret
liderliğindeki bir ekip, NASA'nın Rossi X-ışını Zamanlama Gezgini kullanılarak,
bulunan bir orta-kütleli kara delik adayından kuasiperiyodik bir salınım
keşfini duyurdu.
·
2009: Sean Farrell liderliğindeki bir astronom
ekibi, ESO 243-49 galaksisinde, çevresinde daha küçük bir yıldız kümesi bulunan
bir orta-kütleli kara delik olan HLX-1'i keşfetti.
·
9 Temmuz 2012: Avustralyada CSIRO radyo
teleskobundaki bir ekip ilk orta-kütleli kara deliği keşfettiklerini duyurdu.
·
2015: Japonya Keio üniversitesinden bir ekip, çok
geniş hız dağılımına sahip bir gaz bulutu (CO-0.40-0.22) buldu.
·
2017: Küresel küme 47 Tucanae'de birkaç bin soşar
kütlel, bir kara deliğin bulunabileceği açıklandı.
·
2018: Keio üniversitesi ekibi, galaktik merkezin
yakınında HCN-0.009-0.044 olarak adlandırılan görünmez bir nesnenin etrafında
dönen birkaç moleküler gaz akışı buldu ve bunun otuz iki bin solar kütleye
sahip bir kara delik olduğunu öne sürdü; eğer öyleyse bu, bölgede keşfedilen
üçüncü IMBH’dir
·
2019: Kütleleri Güneş'inkinin 66 ve 85 katı olan
iki orta-kütleli kara deliğin birleşmesinden kaynaklanan bir gravitasyonal
dalgası olayının (GW190521) kanıtları bulundu.
·
2020: Astronomlar, Yeryüzünden yaklaşık 740 milyon
ışıkyılı uzaklıkta, Aquarius takımyıldızı yönünde 3XMM J215022.4-055108 adlı bir
orta-kütleli kara deliğin olası bulgusunu bildirdiler.
·
2021: Andromeda galaksisindeki B023-G78 küresel
kümesinde 100000 solar-kütleli bir orta-kütleli kara delik keşfedildi.
https://en.wikipedia.org/wiki/Intermediate-mass_black_hole
23 Şubat 2022
GERİ (astronomik obje)
GERİ (basit bedenler)
GERİ (kompakt
yıldızlar)
GERİ
(kara delikler)
