M–sigma (veya M–σ) ilişkisi, bir galaksi bulgenin stellar hız dağılımı σ ile merkezindeki süpermasif kara deliğin kütlesi M arasındaki ampirik bir korelasyondur.
M-σ
ilişkisi ilk olarak 1999'da Fransa'da Institut d'astrophysicique de Paris'teki
bir konferansta sunuldu. ‘Kara delikler için Faber-Jackson yasası’ olarak
adlandırılan ilişkinin önerilen şekli,
M⊙ solar kütledir. İlişkinin hakemli bir dergide iki grup tarafından yayınlanması ertesi yıl gerçekleşti. Yakın galaksilerdeki yayınlanmış kara delik kütlelerinin artan örneğine dayanan birçok yeni araştırmadan biri aşağıdaki eşitliği verir.
Daha önceki çalışmalar, günümüzde
karşılaştırılabilir bir dağılım düzeyine sahip olan galaksi luminositesi
ile kara
delik kütlesi arasında bir ilişki olduğunu gösterdi. M-σ ilişkisi genellikle
süpermasif
karadeliklerin büyümesi ile galaksi bulgelerin
büyümesi arasında bir miktar mekanik geri besleme kaynağı anlamına geldiği şeklinde
yorumlanır, ancak bu geri beslemenin kaynağı hala belirsizdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/M%E2%80%93sigma_relation
19 Eylül 2022
GERİ (kara delikler)
