Elektron, 1898 (J.J. Thomson); Elektron Nötrino, 1956 (F. Reines, C. Cowan)
Müon, 1937 (1974) (S.Neddermeyer, D. Anderson, J.C. Street, C. Stevenson); Müon Nötrino, 1962 (L. Lederman)
Tau, 1976 (Martin Perl); Tau Nötrino, 2000 (Fermilab)
|
Leptonlar
Name
|
Sem
bol |
Anti
partikül |
Yük,
e
|
Kütle,
MeV/c2 |
Elektron
|
e−
|
e+
|
−1
|
0.511
|
Elektron nötrino
|
νe
|
͞νe
|
0
|
<
0.0000022
|
Müon
|
μ−
|
μ+
|
−1
|
105.7
|
Müon nötrino
|
νμ
|
͞νμ
|
0
|
<
0.170
|
Tau
|
τ−
|
τ+
|
−1
|
1
776.86±0.12
|
Tau nötrino
|
ντ
|
͞ντ
|
0
|
< 15.5
|
Sembol
|
ℓ
|
Antipartikül
|
͞ℓ
|
Bileşimi
|
elementer
partikül
|
Tip
|
6
(elektron, elektron nötrino, müon, müon nötrino, tau, tau nötrino)
|
Nesil
|
1’nci,
2’nci, 3’ncü
|
Elektrik yükü
|
+1
e, 0 e, −1 e
|
Statistik
|
fermiyonik
|
Renk yükü
|
yok
|
Etkileşim
|
elektromagnetik,
gravitasyon, zayıf
|
Spin
|
1/2
|
Lepton temel partiküllerden biridir ve maddenin yapı
taşıdır. En çok bilinen lepton atomda bulunarak atomun kimyasal özelliklerini
belirleyerek neredeyse tüm kimyayı oluşturan elektrondur. İki temel lepton
sınıfı vardır: yüklü leptonlar (ya da elektron benzeri leptonlar olarak da
adlandırılır) ve nötr leptonlar (nötrino olarak bilinir). Yüklü leptonlar diğer
partiküllerle birleşerek atom ya da pozitronyum gibi bileşik partiküller meydana getirirken nötrinolar diğer partiküllerle etkileşime girmezler ve bu
sebepten algılanmaları çok zordur.
İlk yüklü lepton olan elektron 19. yüzyılin ortalarında
teorize edilmiş ve 1897 J. J.Thomson tarafından keşfedilmiştir.
İkinci keşfedilen müon 1936'da Carl D. Andeerson tarafından
keşfedilmiş, ancak o zaman için yanlış sınıflandırılarak mezon olarak
anılmıştır. Yapılan incelemelerden sonra mezonların özelliğini taşımadığı, daha
çok elektron gibi davrandığını, sadece daha ağır bir kütleye sahip olduğu
ortaya çıkmıştır. Leptonların bir aile olarak kabul edilişi 1947'ye kadar
sürmüştür.
Müon nötrino 1962'de Leon M. Lederman, Melvin Schwartz ve
Jack Steinberger tarafından ve tau nötrino 1974 ile 1977 arsında Martin Lewis
Perl ve işbirlikçileri Stanfor Doğrusal Hızlandırıcı Merkezi ve Lawrence
Berkeley Ulusal Laboratuvarı tarafından keşfedilmiştir.
Tau nötrino Fermilab'daki DONUT işbirliği Temmuz 2000'de
keşfini duyurana kadar algılanamamıştır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Lepton
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_particles
https://bilimfili.com/hiperfizik/hbase/particles/lepton.html#c7
GERİ
(partikül fiziği standart model)
GERİ (sözlük)