Leptonlar (leptons)


Elektron, 1898 (J.J. Thomson); Elektron Nötrino, 1956 (F. Reines, C. Cowan)

Müon, 1937 (1974) (S.Neddermeyer, D. Anderson, J.C. Street, C. Stevenson); Müon Nötrino, 1962 (L. Lederman)

Tau, 1976 (Martin Perl); Tau Nötrino, 2000 (Fermilab)


Leptonlar

Name
Sem
bol
Anti
partikül
Yük, e
Kütle,
MeV/c2
Elektron
e
e+
−1
0.511
Elektron nötrino
νe
͞νe
0
< 0.0000022
Müon
μ
μ+
−1
105.7
Müon nötrino
νμ
͞νμ
0
< 0.170
Tau
τ
τ+
−1
1 776.86±0.12
Tau nötrino
ντ
͞ντ
0
< 15.5


Sembol
Antipartikül
͞ℓ
Bileşimi
elementer partikül
Tip
6 (elektron, elektron nötrino, müon, müon nötrino, tau, tau nötrino)
Nesil
1’nci, 2’nci, 3’ncü
Elektrik yükü
+1 e, 0 e, −1 e
Statistik
fermiyonik
Renk yükü
yok
Etkileşim
elektromagnetik, gravitasyon, zayıf
Spin
1/2


Lepton temel partiküllerden biridir ve maddenin yapı taşıdır. En çok bilinen lepton atomda bulunarak atomun kimyasal özelliklerini belirleyerek neredeyse tüm kimyayı oluşturan elektrondur. İki temel lepton sınıfı vardır: yüklü leptonlar (ya da elektron benzeri leptonlar olarak da adlandırılır) ve nötr leptonlar (nötrino olarak bilinir). Yüklü leptonlar diğer partiküllerle birleşerek atom ya da pozitronyum gibi bileşik partiküller meydana getirirken nötrinolar diğer partiküllerle etkileşime girmezler ve bu sebepten algılanmaları çok zordur.

İlk yüklü lepton olan elektron 19. yüzyılin ortalarında teorize edilmiş ve 1897 J. J.Thomson tarafından keşfedilmiştir.

İkinci keşfedilen müon 1936'da Carl D. Andeerson tarafından keşfedilmiş, ancak o zaman için yanlış sınıflandırılarak mezon olarak anılmıştır. Yapılan incelemelerden sonra mezonların özelliğini taşımadığı, daha çok elektron gibi davrandığını, sadece daha ağır bir kütleye sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Leptonların bir aile olarak kabul edilişi 1947'ye kadar sürmüştür.

Müon nötrino 1962'de Leon M. Lederman, Melvin Schwartz ve Jack Steinberger tarafından ve tau nötrino 1974 ile 1977 arsında Martin Lewis Perl ve işbirlikçileri Stanfor Doğrusal Hızlandırıcı Merkezi ve Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı tarafından keşfedilmiştir.

Tau nötrino Fermilab'daki DONUT işbirliği Temmuz 2000'de keşfini duyurana kadar algılanamamıştır.


https://en.wikipedia.org/wiki/Lepton
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_particles
https://bilimfili.com/hiperfizik/hbase/particles/lepton.html#c7

9 Eylül 2019


GERİ (partikül fiziği standart model)
GERİ (standart Model)
GERİ (partikül fiziği)
GERİ (temel partiküller)
GERİ (sözlük)