Hartle-Hawking durumu, Planck çağından önce Evrenin durumuyla ilgili teorik fizikte bir öneridir. Adını James Hartle ve Stephen Hawking'den almıştır.
Hartle ve Hawking,
Evrenin başlangıcına doğru zamanda geriye doğru gidebilseydik, veya başka bir deyişle,
başlangıç olabileceklere oldukça yakın bir zamanda, zamanın uzaya yol
verdiğini, böylece ilk başta sadece uzay olduğunu ve zamanın olmadığını
belirteceğimizi öne sürüyorlar.
Hartle-Hawking önerisine
göre, Evren'in bizim anladığımız gibi bir kökeni yoktur. Evren, Big
Bang'den önce hem uzayda hem de zamanda bir tekillikti. Ancak Hawking,
"...evrenin daima var olmadığını, aksine, evrenin ve zamanın, yaklaşık 15 milyar
yıl önce Büyük Patlama'da bir başlangıcı olduğunu" belirtir.
Hartle-Hawking durumu, Feynman'ın
yol
integralinden hesaplanan, Evrenin dalga fonksiyonudur; Evrenin nasıl
başladığını anlamaya yönelik bir kavramdır. Dalga fonksiyonunu tanımlayan kuantum
gravite teorisinin Hilbert uzayındaki varsayımsal bir vektördür.
https://en.wikipedia.org/wiki/Hartle%E2%80%93Hawking_state
28 Eylül 2022
GERİ (Stephen Hawking)