|
Kimyasal olarak |
Metalik-hat (Am) yıldız |
Astrofizikte, kimyasal
olarak özel veya peculiar yıldızlar (Chemically Peculiar, CP yıldızları), en
azından yüzey katmanlarında belirgin bir şekilde olağandışı metal bolluklarına
sahip yıldızlardır.
CP yıldızlar, sıcak ana dizi (hidrojen yakan) yıldızlar arasında
yaygındır. Bu sıcak özel yıldızlar, bazen iki sınıflandırma sistemi
kullanılmasına rağmen, spektrumlarına göre 4 ana sınıfa ayrılmıştır:
·
Magnetik olmayan metalik-hatlı yıldız (Am, CP1)
·
Magnetik yıldız (Ap, CP2)
·
Magnetik olmayan cıva-manganez yıldız (HgMn,
CP3)
·
Helyum açısından zayıf yıldız (He-zayıf, CP4)
Sınıf isimleri, onları ana dizideki veya yakınındaki diğer
yıldızlardan ayıran özellikler hakkında iyi bir fikir sağlar.
Am yıldızları (CP1 yıldızları), tek iyonize Ca ve/veya
Sc'nin zayıf hatlarını ve ağır metallerin bolluğunu gösterir. Ayrıca yavaş
rotatörler olma eğiliminde olup 7000 K ile 10 000 K arasında etkili bir
sıcaklığa sahiptirler.
Ap yıldızları (CP2 yıldızları) güçlü magnetik alanlar, Si,
Cr, Sr ve Eu gibi elementlerin bolluğu ile karakterize edilir; ayrıca
genellikle yavaş rotatörlerdir. Bu yıldızların etkili sıcaklığının 8000 K ile
15 000 K arasında olduğu belirtilmektedir, ancak bu tür özel yıldızlarda etkili
sıcaklıkların hesaplanması konusu atmosferik yapı nedeniyle karmaşıktır.
HgMn yıldızları (CP3 yıldızları) da klasik olarak Ap
kategorisine yerleştirilir, ancak klasik Ap yıldızlarıyla ilişkili güçlü
magnetik alanlar göstermezler. Adından da anlaşılacağı gibi, bu yıldızlar tek
başına iyonize Hg ve Mn'nin artan bolluklarını göstermektedir. Bu yıldızlar
aynı zamanda CP yıldızlarının standartlarına göre bile çok yavaş rotatörlerdir.
Etkili sıcaklık aralığı 10 000 K ile 15 000 K arasındadır.
He-zayıf yıldızlar (CP4 yıldızları), gözlemlenen Johnson UBV
renklerinden klasik olarak beklenenden daha zayıf He hatları gösterir. Nadir
bir He-zayıf yıldız sınıfı, paradoksal olarak, 18 000–23 000 K sıcaklıklara
sahip, helyum bakımından zengin yıldızlardır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Chemically_peculiar_star
16 Nisan 2021
