Metalik-Hat Yıldız (metallic-line star)

Bir metalik-hat yıldız (veya Am yıldız), spektrumu çinko, stronsiyum, zirkonyum ve baryum gibi metallerin güçlü ve genellikle değişken absorpsiyon hatlarına ve kalsiyum ve skandiyum gibi diğerlerinin yetersiz hatlarına sahip olan, spektral tip A'nın kimyasal olarak özel bir yıldız türüdür. Bir Am yıldızının orijinal tanımı, yıldızın ‘Ca (ve/veya Sc)' nun belirgin bir azlığı ve/veya Fe grubunun ve daha ağır elementlerin belirgin bir fazlalığı gösterdiği bir tanımdı.

Olağandışı bağıl çokluklar, Kalsiyum K hatlarından değerlendirilen spektral tipin sistematik olarak diğer metalik hatlardan değerlendirilenden daha öçce olmasına neden olur. Tipik olarak, yalnızca hidrojen hatlarından yargılanan bir spektral tip orta düzeydir. Bu, iki veya üç spektral tipin verilmesine yol açar. Örneğin, Sirius'a spektral bir kA0hA0VmA1 türü verilmiştir; bu, Kalsiyum K hattına göre değerlendirildiğinde A0, hidrojen hatlarıyla değerlendirildiğinde A0V ve ağır metal hatlarıyla değerlendirildiğinde A1 olduğuna işaret eder. Sirius için A0mA1Va gibi başka formatlar da vardır.

Kimyasal anormallikler, bazı elementlerin daha fazla ışığı absorbe ederek yüzeye doğru itilmesinden, diğerlerinin ise gravite kuvveti altında çökmesindeb kaynaklanmaktadır. Bu etki, yalnızca yıldızın düşük dönme hızına sahip olması durumunda gerçekleşir. Normalde, A tipi yıldızlar hızla dönerler. Çoğu Am yıldızları, yıldızların dönüşünün gelgit frenilemesiyle yavaşlatıldığı ikili bir sistemin parçasını oluşturur.

En iyi bilinen metalik-hat yıldız Sirius'tur (α Canis Majoris).

Bazı Metalik-Hat Yıldızlar

Adı

Tanımı

Görünür görsel
büyüklük

Sirius A

α Canis Majoris A

−1.47

Castor Ba

α Geminorum Ba

2.96

α Volantis

4.00

Acubens A

α Cancri A

4.26

Kurhah

ξ Cephei

4.29

θ Crucis

4.30

π Virginis

4.64

2 Ursae Majoris

5.46

τ Gruis

5.72

WW Aurigae

5.82

IK Pegasi

6.08



(a) Sirius A ve Sirius B yıldızların artistik görünümleri (https://www.daviddarling.info/encyclopedia/S/Sirius.html), (b) IK Pegasi A, IK Pegasi B ve Güneş’in rölatif boyutları (https://en.wikipedia.org/wiki/IK_Pegasi)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Am_star

 

19 Nisan 2021

 

GERİ (yıldız)
GERİ (spektral sınıflandırma)
GERİ (kimyasal olarak özel yıldızlar)
GERİ (özgün yıldızlar)
GERİ (basit bedenler)
GERİ (ekstrasolar bedenler)