13C NMR, 1H
ve |
Puls'lu NMR spektrumlar |
|
Zaman-bölgeli parçalanma spektrumları |
||
13C NMR ile yapı tayini |
||
1H NMR ile yapı yayini |
Yapı tayininde izlenen yollar ve |
|
Birleştirilmiş 13C ve 1H spektrumları |
||
Pik Bölünmesi(splitting) |
Proton
spin dekapling |
|
Kimyasal kayma (shifting) |
||
Sübstitüentlerin etkisi |
||
Bazı örnek spektrumlar |
1H ve 13C
NMR spektrumları |
|
Konvensiyonal NMR
spektroskopisi çok hassas değildir. Bunlarla mikrogram seviyelerinde madde ile
iyi bir proton spektra alınması zordur, zaman alır, ve bazan da olanaksızdır.
Bu durum C-13 NMR spektroskopinin de gelişmesini engellemiştir. C-13 doğal
izomeri çok azdır ve magnetogrik oranı protona göre oldukça düşüktür; verdiği
bir NMR sinyali protonun sinyalinden 6000 kat daha düşüktür. Bu durumda, çok az
C-13 içeren örneklerin iyi birer spektrumunun alınabilmesi için sinyallerin 24
saat veya daha uzun süre kaydedilmesi ve ortalamasının alınması gerekir.
Örneğin, pentan-1-ol
bileşiği için, tek bir ölçüm (a) ve 200 ölçümün ortalaması (b) alınarak
çizilmiş 13C NMR spektrumları aşağıdaki şekilde verilmiştir.
Şekil(a)’da görüldüğü gibi, tek ölçüm halinde sinyal/gürültü oranı çok düşük,
yani gürültü bantları çok baskındır. Sinyal ortalama yöntemine göre alınan (b)
spektrumu temiz ve anlaşılabilir yapıdadır.
Pulslu, fourier transform NMR spektrometrelerin geliştirilmesiyle 1970'den sonra NMR ölçümlerinin hassasiyetleri artırıldı; böylece bu yöntemin, mikrogram seviyelerde doğal karbon-13 ve proton içeren kimyasal veya biyolojik maddelere rutin uygulama alanları genişledi. Yüksek hassasiyetin esası Fourier transform infrared spektroskopide olduğu gibidir. Her ikisinde de, bir spektrumunun rezolusyon elementlerinin tamamı çok kısa bir süre içinde ölçülür; sonuçta, frekans-bölgeli bir spektrum yerine zaman-bölgeli bir spektrum alınır. Zaman-bölgeli bir spektrum birkaç saniye veya daha kısa bir süre içinde tamamlanır; böylece, spektrayı yüzlerce veya binlerce kez tekrarlayarak ortalama değerlerin bulunması ve sinyal/gürültü oranından kaynaklanan hatanın çok aza indirilmesi mümkün olur. Zaman-bölgeli spektrum sonra, bir dijital kumputer ile Fourier dönüşümü yapılarak frekans- bölgeli spektruma çevrilir.
9 mart 2021
