Mira Değişken (mira variable)

Mira değişkenleri (prototip yıldız Mira'nın adını aldı), çok kırmızı renkler, 100 günden uzun titreşim periyotları ve infraredde >1 büyüklükte, görünür dalgaboylarında >2.5 büyüklükte genliklerle karakterize edilen bir titreşimli yıldız sınıfıdır. Bunlar, asimptotik dev kolda (AGB) yıldız evriminin çok geç aşamalarında bulunan ve dış zarflarını gezegenimsi nebulalar olarak dışarı çıkaracak ve birkaç milyon yıl içinde beyaz cüceler haline gelecek olan kırmızı devlerdir.

Mira değişkenleri, çekirdeklerinde helyum füzyonuna uğrayacak kadar masif, iki solar kütleden küçük ve ilk kütlelerinin yaklaşık yarısını kaybetmiş yıldızlardır. Bununla birlikte, çok büyük şişmiş zarfları nedeniyle Güneşten binlerce kat daha aydınlık olabilirler. Tüm yıldızın genişlemesi ve daralmasıyla titreşirler. Bu, yarıçapla birlikte sıcaklıkta bir değişiklik üretir ve her ikisi de aydınlıkta değişime neden olur. Titraşim, yıldızın kütlesine ve yarıçapına bağlıdır ve periyot ile aydınlatma gücü (ve renk) arasında iyi tanımlanmış bir ilişki vardır. Çok büyük görsel genlikler, büyük aydınlıklık değişikliklerinden değil, yıldızların titreşimleri sırasında sıcaklıkları değiştikçe infrared ve görünür dalgaboyları arasındaki enerji çıkışının değişmesinden kaynaklanmaktadır.

Mira değişkenleri, parlaklıktaki dramatik değişimleri nedeniyle değişken yıldız gözlemleriyle ilgilenen amatör astronomlar için popüler hedeflerdir. Bazı Mira değişkenleri (Mira'nın kendisi de dahil olmak üzere) bir asırdan fazla uzanan güvenilir gözlemlere sahiptir.


(a) Mira, Mira değişkenlerinin prototipi, (b) Mira tipi değişkenin görselleştirilmesi

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Mira_variable

14 Nisan 2022

 

GERİ (astronomik obje)
GERİ (basit bedenler)
GERİ (intrinsik değişken)