Astronomide büyüklük
|
Astronomide büyüklük, genellikle görünür veya kızılötesi
spektrumda, bazen de tüm dalga boylarında, tanımlanmış bir geçiş bandındaki bir
nesnenin parlaklığının birimsiz bir ölçüsüdür. Nesnelerin büyüklüğünün kesin
olmayan ama sistematik bir şekilde tayini, Antik çağda hipparchus tarafından
yapıldı.
Büyüklük ölçeği logaritmiktir ve bir büyüklükteki her adımın
parlaklığı 100'ün beşinci kökü veya yaklaşık 2.512'ye eşit olacak şekilde
tanımlanır. Örneğin, 1 büyüklükteki bir yıldız, 6 büyüklükteki bir yıldızdan
tam olarak 100 kat daha parlaktır. Bir nesne ne kadar parlak görünürse,
büyüklüğünün değeri o kadar düşük olur ve en parlak nesneler negatif değerlere
ulaşır.
Astronomlar iki farklı büyüklük tanımı kullanır; görünür
büyüklük ve mutlak büyüklük.
·
Görünür büyüklük (m), bir nesnenin Yer’den gece
gökyüzünde göründüğü gibi olan parlaklığıdır. Görünür büyüklük, bir nesnenin
intrinsik luminositesine, mesafesine ve parlaklığını azaltan sönmesine
(kararma) bağlıdır. (Güneş, -27 ve Sirius -gece gökyüzünde en parlak görünür
yıldız- 1.46 görünür büyüklüğe sahiptir.)
·
Mutlak büyüklük (M), bir nesne tarafından
yayılan intrinsik luminositeyi tanımlar ve nesnenin yeryüzünden belirli bir mesafeye
yerleştirilirse sahip olacağı görünür büyüklüğe eşit olarak tanımlanır
(yıldızlar için 10 parsek). Mutlak büyüklüğün daha karmaşık bir tanımı gezegenler
ve küçük solar sistem gövdeleri için kullanılır; bunlar, gözlemci ve Güneş'ten
bir astronomik birim mesafedeki parlaklığına dayanır.
(a) Hubble Ultra-Deep Field; 30. büyüklük kadar soluk nesneler tespit
etti, (b) Comet Borrelly; renkler, parlaklığı üç büyüklük derecesi aralığında
gösteriyor.
https://en.wikipedia.org/wiki/Magnitude_(astronomy)
25 Ağustos 2020
GERİ
(astrofizik)
GERİ
(yıldız)
GERİ (dünya-merkezli
gözlemler)
