Görünür Büyüklük (apparent magnitude)

Görünür büyüklük (m), Yer’den gözlemlenen bir yıldızın veya başka bir astronomik nesnenin parlaklığının bir ölçüsüdür. Bir nesnenin görünür büyüklüğü, intrinsik luminositesine, Yer’den uzaklığına ve nesnenin ışığının gözlemcinin görüş hattı boyunca yıldızlararası tozdan kaynaklanan herhangi bir sönmesine* bağlıdır. (*sönme-extinction-, elektromagnetik radyasyonun, emitleyici astronomik bir nesne ile gözlemci arasında toz ve gaz tarafından absorblanması ve saçılmasıdır.)

Büyüklük ölçeği ters logaritmiktir; bir nesne ne kadar parlaksa, büyüklüğü o kadar düşük olur. Büyüklüğü, başka bir nesneden 5 büyüklük daha yüksek olarak ölçülen bir nesne 100 kat daha sönüktür. Sonuç olarak, 1.0 büyüklüğündeki bir fark, ⁵√100 veya yaklaşık 2.512'lik bir parlaklık oranına karşılık gelir. Örneğin, 2.0 büyüklüğündeki bir yıldız, 3.0 büyüklüğündeki bir yıldızdan 2.512 kat daha parlaktır ve 7.0 büyüklüğündeki bir yıldızdan 100 kat daha parlaktır.

En parlak astronomik nesneler negatif görünür büyüklüklere sahiptir; örneğin, Venüs -4.2, Sirius -1.46. En karanlık gecede çıplak gözle görülebilen en sönük yıldızlar, yaklaşık +6.5 luk görünür büyüklüklere sahiptir, ancak bu, kişinin görüşüne, rakım ve atmosfer koşullarına bağlı olarak değişir. Bilinen nesnelerin görünür büyüklükleri, -26.7 deki Güneş'ten, derin Hubble Uzay Teleskobu görüntülerindeki +30 büyüklüğündeki nesnelere kadar değişir.

Görünür büyüklük ölçümüne fotometri denir. Fotometrik ölçümler, UBV sistemi veya Strömgren uvbyβ sistemi gibi fotometrik sistemlere ait standart geçiş bandı filtreleri kullanılarak ultraviyole, görünür veya kızılötesi dalga boyu bantlarında yapılır.

Mutlak büyüklük, bir göksel nesnenin görünür parlaklığından ziyade intrisik luminositesinin bir ölçüsüdür ve aynı ters logaritmik ölçekte ifade edilir. Mutlak büyüklük, bir yıldızın veya nesnenin 10 parsek (3,1 × 10¹⁴ kilometre) mesafeden gözlemlenmesi durumunda sahip olacağı görünür büyüklük olarak tanımlanır. Sadece ‘büyüklük’ ten bahsederken, normalde mutlak büyüklükten ziyade görünür büyüklük kastedilmektedir.

Dünya'dan gözlemlenen bir yıldızın görünen parlaklığı görünür büyüklüğüdür. Görünür büyüklük, bizim tarafımızdan algılanan yıldız akısının bir ölçüsüdür. Bazı örnek görünür büyüklükler: Güneş = -26.7, Ay = -12.6, Venüs = -4.4, Sirius = -1.4, Vega = 0.00, en solgun çıplak göz yıldızı = +6.5, en parlak kuasar = +12.8, en solgun nesne = +30 ve +31.

 Büyüklük sisteminde bazı nesnelerin görünür parlaklıkları

https://en.wikipedia.org/wiki/Apparent_magnitude

https://www.astronomynotes.com/starprop/s4.htm

25 Ağustos 2020

GERİ (astrofizik)
GERİ (yıldız)

GERİ (dünya-merkezli gözlemler)

GERİ (astronomide büyüklük)