Fuzzball, sicim teorisi (fuzzball, string theory)

Fuzzball’lar (tüy yumakları), bazı süpersicim teorisi bilim adamları tarafından kara deliklerin gerçek kuantum tanımı olarak teorize edilir. Teori, klasik kara deliklerin modern fizik için yarattığı iki çözülemez problemi çözmeye çalışıyor:

·         İçeri giren madde ve enerjiye bağlı kuantum bilgisinin tamamen bir tekillik içinde kaybolduğu informasyon paradoksu; yani, karadelik, içine düşen şeyin doğasından bağımsız olarak bileşiminde sıfır fiziksel değişime uğrayacaktır.

·         Geleneksel kara delik teorisinin, sıfır hacimli bir bölgeden sonsuz derecede yoğun bir gravitasyonal alan nedeniyle, sonsuz uzay-zaman eğriliği olduğunu söylediği kara deliğin kalbindeki tekillik. Modern fizik, bu gibi parametreler sonsuz ve sıfır olduğunda bozulur.

Fuzzball teorisi, kara deliğin olay ufkundaki tüm bölgenin aslında madde ve enerjinin nihai yapı taşları olarak gelişmiş bir sicim yumağı olduğunu öne sürerek bir kara deliğin kalbindeki tekilliğin yerini alır. Sicimlerin, hem uzayın üç fiziksel boyutunda hem de kompakt yönlerde karmaşık şekillerde titreşen enerji demetleri olduğu düşünülmektedir — kuantum köpüğünde (uzay-zaman köpüğü olarak da bilinir) iç içe geçmiş ekstra boyutlar.

(a) Klasik kara delikler gibi teorize edilmiş fuzzball’lar, uzay-zamanı bozar ve ışığı büker. Burada, merkezi karanlık noktanın kenarı olan olay ufku, yalnızca kaçış hızının ışık hızına eşit olduğu eşiği değil, aynı zamanda bir fuzzball’ın fiziksel yüzeyini de tanımlar. (Artistik yorum), (b) Samanyolu galaksimizde sadece 6000 ışıkyılı uzaklıktaki 8.7 M_☉ büyüklüğünde bir kara delik olan Cygnus X-1’in artistik yorumu; mavi bir süperdev değişken yıldızla birlikte ikili bir sisteme aittir

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Fuzzball_(string_theory)

6 Ekim 2022

 

GERİ (kara delikler)