Nötron Yıldızı (neutron star)

Nötron yıldız

Radyo-sessiz nötron yıldız Pulsar (İkili pulsar, X-ray pulsar) Magnetar

Bir nötron yıldızı, çökmeden önce toplam kütlesi 10 ila 29 solar kütleye sahip olan bir dev yıldızın çökmüş çekirdeğidir. Nötron yıldızları kara delikler ve varsayımsal beyaz delikler, kuark yıldızları ve garip yıldızlar dışında en küçük ve en yoğun yıldızlardır. Nötron yıldızları 10 kilometre (6.2 mil) civarında bir yarıçapa ve yaklaşık 1.4 solar kütleye sahiptir. Bunlar, masif bir yıldızın süpernova patlamasının bir sonucudur

Nötron yıldızlar oluştuktan sonra artık aktif olarak ısı üretmezler ve zamanla soğurlar; ancak yine de çarpışma veya toplanma yoluyla daha da gelişebilirler. Bu nesneler için temel modellerin çoğu, nötron yıldızlarının neredeyse tamamen nötronlardan oluştuğunu ima eder (net elektrik yükü olmayan ve protonlardan biraz daha büyük kütleli atomaltı partiküller); normal maddede bulunan elektronlar ve protonlar, bir nötron yıldızındaki koşullarda nötronlar üretmek için birleşirler.

Gözlemlenebilen nötron yıldızları çok sıcaktır ve tipik olarak yaklaşık 600000 K yüzey sıcaklığına sahiptirler ve aşırı derecede yoğundurlar. Magnetik alanları, Yeryüzünün magnetik alanından 10⁸ - 10¹⁵ (100 milyon - 1 katrilyon) kat daha güçlüdür. Nötron yıldızın yüzeyindeki gravitasyonal alan, Yeryüzünün gravitasyonal alanının yaklaşık 2 × 10¹¹ (200 milyar) katıdır.

Yıldızın çekirdeği çökerken, açısal momentumun korunmasının bir sonucu olarak dönme hızı artar ve yeni oluşan nötron yıldızları bu nedenle saniyede birkaç yüz kere kadar dönerler.

Samanyolu'nda yaklaşık bir milyar nötron yıldızı olduğu düşünülüyor, süpernova patlamalarına uğramış yıldızların sayısı tahmin edilerek elde edilen bir rakam da en az birkaç yüz milyondur. Bu yıldızların çoğu yaşlı ve soğuktur ve çok az yayılır; tespit edilen nötron yıldızlarının çoğu, yalnızca bir pulsar veya bir ikili sistemin parçası olmaları gibi, yayıldıkları belirli durumlarda meydana gelir.

Yavaş dönen ve birikmeyen nötron yıldızları neredeyse tespit edilemez; bununla birlikte, RX J185635-3754'ün Hubble Uzay Teleskopuyla saptanmasından sonra, sadece termal radyasyon yayan birkaç yakın nötron yıldızı tespit edilmiştir.

(a) Nötron yıldızının kesiti, (b) bir nötron yıldızının simüle edilmiş görünümü, (c) Crab Nebulanın göbeğinde merkezi nötron yıldızı

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Neutron_star

1 Mayıs 2021

 

GERİ (yıldız)
GERİ (kompakt yıldız)
GERİ (astronomik obje)
GERİ (basit bedenler)
GERİ (kompakt yıldızlar)
GERİ (kara delikler)