Magnetar (magnetar)

Bir magnetar, son derece güçlü bir magnetik alana (~10⁹ – 10¹¹ Tesla, ~10¹³ – 10¹⁵ Gauss) sahip olduğuna inanılan bir nötron yıldızı türüdür. Magnetik-alan bozunması, yüksek-enerjili elektromagnetik radyasyonun, özellikle X ışınları ve gama ışınlarının emisyonunu güçlendirir. Bu objelerle ilgili teori, 1992'de iki ekip tarafından bağımsız olarak önerildi; Robert Duncan ve Christopher Thompson ikilisi ve eşzamanlı olarak Bohdan Paczyński. Teorileri, 5 Mart 1979'da tespit edilen bir gama ışını patlamasını açıkladı.

Sonraki on yıl boyunca magnetar hipotezi, yumuşak gama tekrarlayıcıları (soft gamma repeaters, SGR'ler) ve anormal X-ışını pulsarlar (AXP) için olası bir açıklama olarak kabul edildi. 2020'de, bir magnetardan hızlı bir radyo patlaması (fast radio burst, FRB) tespit edildi.

Diğer nötron yıldızları gibi, magnetarlar da ~20 kilometre (12 mil) çapa ve ~1.4 solar kütleye sahiptir. Nötron yıldızları Güneş'in 10-25 katı kütleye sahip bir yıldızın çökmesiyle oluşurlar. Bir magnetarın iç kısmının yoğunluğu, maddesinden bir çorba kaşığının kütlesi >100 milyon ton olarak düşünülebilir.

Magnetarlar, daha güçlü magnetik alanlara sahip olarak ve karşılaştırıldığında daha yavaş dönerek diğer nötron yıldızlarından ayırdedilir. Çoğu magnetar her iki – on saniyede bir dönerken, tipik nötron yıldızları saniyede bir – on kez döner. Bir magnetarın magnetik alanı, X-ışınlarının ve gama ışınlarının çok güçlü ve karakteristik patlamalarına yol açar.

Bir magnetarın aktif ömrü kısadır, güçlü magnetik alanları yaklaşık 10000 yıl sonra bozunur; bundan sonra aktivite ve güçlü X-ışını emisyonu durur. Bugün gözlemlenebilir magnetarların sayısı göz önüne alındığında, Samanyolu'ndaki inaktif magnetarların sayısının 30 milyon veya daha fazla olduğu tahmin edilebilir.

Magnetarın yüzeyinde tetiklenen yıldız depremleri, onu kapsayan magnetik alanı bozar, genellikle son derece güçlü gama ışını patlama emisyonlarına yol açar; bunlar 1979, 1998 ve 2004'te Yeryüzünde kaydedilmiştir.

Sanatsal görünümler; (a) magnetik alan çizgileri olan bir magnetar, (b) bir yıldız kümesindeki güçlü bir magnetar, (c) bir magnetar tarafından desteklenen bir gama ışını patlaması ve süpernova

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Magnetar

9 Mayıs 2021

 

GERİ (yıldız)
GERİ (kompakt yıldız)
GERİ (nötron yıldız)
GERİ (astronomik obje)
GERİ (basit bedenler)
GERİ (kompakt yıldızlar)