Beyaz Cüce (white dwarf)

Beyaz cüce (dejenere cüce de denir), çoğunlukla elektron-dejenere maddeden oluşan bir stellar çekirdek kalıntısıdır. Beyaz cüce çok yoğundur; kütlesi Güneş'inkiyle, hacmi Dünya'nınkiyle kıyaslanabilir seviyelerdedir. Beyaz bir cücenin zayıf parlaklığı, depolanan termal enerjinin emisyonundan gelir; beyaz cücede füzyon olmaz.

Bilinen en yakın beyaz cüce, Sirius ikili yıldızının daha küçük bileşeni olan 8.6 ışık yılıyla Sirius B'dir. Şu anda Güneş'e en yakın yüz yıldız sistemi arasında sekiz beyaz cüce olduğu düşünülüyor. Beyaz cücelerin alışılmadık zayıflığı ilk olarak 1910'da fark edildi. Beyaz cüce adı Willem Luyten tarafından 1922'de verilmiştir.

Beyaz cüce oluştuğunda çok sıcaktır, ancak enerji kaynağı olmadığı için enerjisini yayarken yavaş yavaş soğuyacaktır. Bu, başlangıçta yüksek renk sıcaklığına sahip olan radyasyonunun zamanla azalacağı ve kızaracağı anlamına gelir. Çok uzun bir süre sonra beyaz bir cüce soğuyacak ve çekirdeğinden başlayarak malzemesi kristalleşmeye başlayacaktır.

Beyaz cücenin düşük sıcaklığı, artık önemli miktarda ısı veya ışık yaymayacağı ve soğuk bir siyah cüce olacağı anlamına gelir. Bir beyaz cücenin bu duruma ulaşması için geçen sürenin, evrenin şu anki yaşından (yaklaşık 13,8 milyar yıl) daha uzun olduğu hesaplandığından, henüz kara cücelerin olmadığı düşünülmektedir. En yaşlı beyaz cüceler hala birkaç bin Kelvin sıcaklıklarda yayılıyor.


Hertzsprung-Russel diagramı


Model bir beyaz cüce için yarıçap–kütle ilişkileri (MCh: Mlimit)

 
Beyaz cüce soğuma dizisi (ESA Gaia misyon)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/White_dwarf

16 Nisan 2020

 

GERİ (yıldız)
GERİ (spektral sınıflandırma)
GERİ(kompakt yıldız)
GERİ (astronomik obje)
GERİ (basit bedenler)
GERİ (kompakt yıldızlar)
GERİ (kara delikler)