Baryonlar (baryons)

Parti-
kül
Sem-
bol
Bile-
şim
Kütle MeV/c2
Spin
B
S
Yaşam süresi, s
Bozu-
num
Proton
p
uud
938.3
1/2
+1
0
kararlı
...
Nötron
n
ddu
939.6
1/2
+1
0
920
pe-νe
Lamda
Λ0
uds
1115.6
1/2
+1
-1
2.6
x10-10
pp-, np0
Sigma
Σ+
uus
1189.4
1/2
+1
-1
0.8
x10-10
pp0, np+
Sigma
Σ0
uds
1192.5
1/2
+1
-1
6x10-20
Λ0γ
Sigma
Σ-
dds
1197.3
1/2
+1
-1
1.5
x10-10
np-
Delta
Δ++
uuu
1232
3/2
+1
0
0.6
x10-23
+
Delta
Δ+
uud
1232
3/2
+1
0
0.6
x10-23
pp0
Delta
Δ0
udd
1232
3/2
+1
0
0.6
x10-23
np0
Delta
Δ-
ddd
1232
3/2
+1
0
0.6
x10-23
np-
Xi
Kaskat 
Ξ0
uss
1315
1/2
+1
-2
2.9
x10-10
Λ0p0
Xi
Kaskat 
Ξ-
dss
1321
1/2
+1
-2
1.64
x10-10
Λ0p-
Omega
Ω-
sss
1672
3/2
+1
-3
0.82
x10-10
Ξ0p-, Λ0K-
Lamda
Λ+c
udc
2281
1/2
+1
0
2x10-13
...
Alt çizgi antipartikülü gösterir
Kütle MeV/c2 = durgun kütle
B: baryon sayısı, S: acayiplik
Bozunum modları sütunundaki yazım tarzına örnek:

Σ+ bozunum modu: pp0, np+ şeklinde yazılır.

Bu, iki yaygın bozunum modu olduğu anlamına gelir:

Σ+ → p + p0  ve  Σ+ → n + p+

Güçlü etkileşimle bozunan partiküller tipik olarak 10-23 saniye civarı bir zaman ölçeğinde bozunur. Yukarıdaki tabloda listelenen baryonlardan bazılarının ömrü 10-10 saniye mertebesindedir. Bu uzun ömürlerin nedeni, bir tür korunum yasasıyla güçlü etkileşimle bozunmalarının engellenmesidir; bu durmda bozunmaları zayıf etkileşimlerle olmalıdır. Bu bozunumlar, Feynman diagramları ile temsil edilebilen kuark dönüşümleri içerir.

Düzinelerce başka baryon (yani üç kuarkın kombinasyonu) bulunur, ama onların çoğu güçlü etkileşimle bozunur ve dolayısıyla o kadar kısa ömürlülerdir ki, baloncuk odasında veya başka bir algılama cihazında ölçülebilir bir iz bırakmazlar. Öyle baryonlar 'rezonanslar' veya partikül etkileşimlerinin olasılığındaki tepecikler olarak algılanır.

Baryonlar masif partiküllerdir; standart modelde üç kuarktan oluşur. Proton ve nötron bu sınıf partiküllerdendir. Aşağıda bazı tipik örnekler verilmiştir.



https://bilimfili.com/hiperfizik/hbase/particles/baryon.html#c1
https://bilimfili.com/hiperfizik/hbase/hframe.html


30 Ekim 2019


GERİ (sözlük)
GERİ (partikül fiziği)
GERİ (bileşik partiküller)