Süperdev Yıldız (supergiant star)

Süperdevler, en büyük ve en aydınlık yıldızlar arasındadır. Süperdev yıldızlar, Hertzsprung-Russell diagramının üst bölgesinde, yaklaşık -3 ve -8 arasındaki mutlak görsel büyüklüklerde bulunurlar; sıcaklıkları ~3450 K – 20000 K arasındadır.

Süperdevlerin kütleleri Güneş'in kütlesinin (M) 8 – 12 katı ve parlaklıkları Güneş'in parlaklığının (L) yaklaşık 1000 – bir milyon katı kadardır. Yarıçapları büyük ölçüde değişir; genellikle 30 – 500 arasında olup, bazen 1000 solar yarıçaptan (R) fazladır. Süperdevler, çekirdek dejenere olmadan önce helyum-çekirdek yanması başlayacak kadar büyüktür. Daha ağır elementleri, genellikle demire kadar ardarda tutuşturmaya devam ederler.

Stefan-Boltzmann yasası, kırmızı süperdevlerin nispeten soğuk yüzeylerinin birim alan başına mavi süperdevlerinkinden çok daha az enerji yaydığını belirtir. Bu nedenle belirli bir aydınlık için kırmızı süperdevler, mavi benzerlerinden daha büyüktür. Radyasyon basıncı, en büyük soğuk süperdevleri ~1500 R ile, en büyük sıcak süperdevleri ise yaklaşık bir milyon L ile sınırlar. Bu sınırların yakınında ve bazen ötesinde olan yıldızlar kararsız hale gelir, titreşir ve hızla kütle kaybına uğrar.


Hertzsprung-Russell diagramı


(a) Ortasında kırmızı bir süperdev yıldız olan NGC 4755'teki en parlak dört yıldız mavi süperdev yıldızlardır (ESO VLT), (b) RS Puppis bir süperdev ve klasik cepheid değişkendir

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Supergiant_star

11 Mart 2021

 

GERİ (yıldız)
GERİ (spektral sınıflandırma)