Parti-
kül |
Sem-bol
|
A.P.
|
Bile-
şim |
Kütle MeV/c2
|
S
|
C
|
B
|
Yaşam süresi
|
Bozu-
num |
Kaon
|
K+
|
K-
|
u ͞s
|
493.7
|
+1
|
0
|
0
|
1.24 x
10-8 |
μ+ νμ,
p+ p0 |
Kaon
|
K0s
|
K0s
|
1*
|
497.7
|
+1
|
0
|
0
|
0.89 x
10-10 |
p+ p-,
2 p 0 |
Kaon
|
K0L
|
K0L
|
1*
|
497.7
|
+1
|
0
|
0
|
5.2 x
10-8 |
p+ e- ͞ne
|
A.P. = antipartikül, Kütle MeV/c2 = Durgun Kütle
1* Nötral kaonlar K0s ve K0L
aşağı-antiacaip ve antiaşağı-acaip kuark kombinasyonlarının simetrik ve antisimetrik
karışımlarını temsil eder.
Kaon veya diğer adıyla K mezonu,
acayiplik olarak adlandırılan kuantum sayısı farklarıyla ayrılan dört farklı
mezonun her biridir. Kuark modeline göre bir acaip kuark (veya antikuark) ile
bir üst ya da alt kuark (veya antikuark) arasında gerçekleşen bağ durumu ile
meydana gelmektedirler.
Yüklü kaonlar mezon olup, pozitif kaon
yukarı-antiacayip ve negatif kaon antiyukarı-acayip kuark bileşimlerine
sahipti; yaklaşık 10-8 saniye içinde bozunurlar:
K+ ® m+ + nm K+
® p+ + p0
K- ® m- + ͞nm
K- ®
p- + p0
K- ® p0 + m0 + ͞nm
Bu aralıktaki bozunum süreleri, zayıf etkileşimle bozunumun
işaretidir. Bozunum ürünlerinden hiçbirinde acayip kuark yoktur, dolayısıyla bu
bozunum acayipliğin korunumunu çiğner ve güçlü etkileşimle ilerleyemez.
Bir yukarı ve bir acayip
antikuarktan yapılmış bir kaon, bir W bozonu ve bir gluon içeren ara
basamaklarla üç piona bozunur
Nötral kaonları tanımlamak çok daha karmaşıktır. Bu
partikülün, aynı kütleye ama farklı bozunum ömrüne sahip iki versiyonu vardır:
Birine K-sıfır-kısa denir; K0S
|
Y(d ͞s) + Y( ͞ds)
K0S = ¾¾¾¾¾¾¾
√2
|
Yaşam
süresi
9
x 10-11 s
|
Diğerine K-sıfır-uzun denir; K0L
|
Y(d ͞s) - Y( ͞ds)
K0L = ¾¾¾¾¾¾¾
√2
|
Yaşam
süresi
5
x 10-8
|
Bu iki partikülün, aşağı-antiacayip ve antiaşağı- acayip
kuarkların kombinasyonların olduğu düşünülür. Bu partiküller şu şekilde
pionlara bozunur:
K0S ® p+ + p- K0S ® p0 + p0
K0L ® p+ + p- + p0 K0L ® p0 + p0 + p0
Bu kombinasyonlara yol açan kuark karışımı, iki tane W
bozonunun değiş-tokuşunu içerir.
Nötral kaonlar, kuark süreçlerini anlayışımızın
ilerlemesindeki rollerinden ötürü tarihsel olarak önemlidir.
1940'ların sonlarında ilk keşfedildiklerinde, τ ve θ
mezonları olarak adlandırılmışlardı ve bozunumları τ-θ yapbozu adı verilen
büyük bir bilmeceydi. Partiküllerin kütleleri aynıydı ve onları apaçık şekilde
farklı kılan tek şey bozunum süreçleri ile iki farklı bozunum ürünleri
kümesinin paritelerinin farklı olduğu gerçeğiydi. Güçlü ve elektromagnetik
etkileşimlerle partikül bozunumlarında, paritenin korunduğu gözlemlenmişti.
Rochester ve Butler 1946 yılında nötral kaonun kısa ömürlü
veriyonunu keşfettiğinde, bunu bir bulut odacığındaki karakteristik bir
"V" desenini gözlemleyerek başarmıştı. Gördükleri bozunum şuydu:
Nötral kaon, bulut odacığında bir iz bırakmamıştı, dolayısıyla pionların "V" izi onun varlığını ortaya çıkardı.
Nötral kaon, bulut odacığında bir iz bırakmamıştı, dolayısıyla pionların "V" izi onun varlığını ortaya çıkardı.
Kuramsal fizikçiler T.D. Lee ve C.N. Yang 1956 yılında,
zayıf etkileşim bozunumlarında paritenin korunma zorunluluğunun olmadığını
ileri sürdü.
1957'de Chien-Shiung Wu, kobaltın beta bozunumunda
parite korunumunun çiğnendiğini gösterdi. Parite ihlâli olduğunda bile,
yük eşlenikliği ile paritenin kombinasyonunun sistemde değişmeyeceği
düşünülüyordu (CP değişmezliği).
Cronin ve Fitch tarafından 1964'te yapılan bir deney,
kaon bozunumunda küçük bir CP ihlâli olduğunu gösterdi; dolayısıyla o
zamandan beri bu simetrilerin tartışılmasına kaon merkezi bir rol oynadı.
https://bilimfili.com/hiperfizik/hbase/particles/kaon.html#c1
18 Kasım 2019
GERİ
(partikül fiziği)
GERİ
(bileşik partiküller)
GERİ
(hadronlar)
