Bir hiperkompakt stellar sistem (HCSS), konakçı galaksisinin merkezinden fırlatılan süpermasif bir kara deliğin etrafındaki yoğun bir yıldız kümesidir. Fırlatma sırasında kara deliğe yakın olan yıldızlar, galaksiden ayrıldıktan sonra kara deliğe bağlı kalacak ve HCSS'yi oluşturacaktır.
‘Hiperkompakt’ terimi, HCSS'lerin, benzer luminositedeki
sıradan yıldız kümelerine kıyasla küçük boyutlu olduğu gerçeğini ifade eder.
Bunun nedeni, süpermasif kütleli kara delikten gelen gravitasyonal kuvvetin,
yıldızların kümenin merkezi dolayında çok sıkı yörüngelerde hareket etmesini
sağlamasıdır.
Markarian 177 galaksisinin yakınındaki aydınlık
(luminous) X-ışını kaynağı SDSS 1113, bir HCSS için ilk aday olacaktır. Bir
HCSS bulmak, gravitasyonal dalga geri tepme teorisini doğrulayacak ve
süpermasif kara deliklerin galaksilerin dışında var olabileceğini
kanıtlayacaktır.
Bir HCSS'nin keşfi birkaç nedenden dolayı önemli olacaktır.
Bir HCSS'nin keşfi birkaç nedenden dolayı
önemli olacaktır.
·
Galaksilerin dışında süpermasif kara deliklerin
var olabileceğinin kanıtı olacaktır.
·
Saniyede binlerce kilometrelik gravitasyonal
dalga geri tepmelerini tahmin eden bilgisayar simülasyonlarını doğrulayacaktır.
·
HCSS'lerin varlığı, bazı galaksilerin
merkezlerinde süpermasif kara deliklere sahip olmadığını ima eder. Bu,
galaksilerin büyümesini süpermasif kara deliklerin büyümesine bağlayan teoriler
ve SMBH kütlesi ile galaksi özellikleri arasındaki ampirik korelasyonlar için
önemli sonuçlar doğuracaktır.
·
Birçok HCSS keşfedilebilseydi, galaksilerin
birleşme tarihi, ikili karadeliklerin kütleleri ve dönüşleri vb. hakkında bilgi
içeren vurma hızlarının dağılımını yeniden yapılandırmak mümkün olurdu.
Şekilde, çeşitli miktarlarda ilave gürültü ile simüle edilmiş
absorpsiyon hattı spektral verilerinden HCSS genişleme fonksiyonlarının
kazanılması gösterilmitir ·
Mavi çizgiler N(V) girişi (g = 1 ve Vk = 103 km
s-1). ·
Düz çizgiler geri kazanılan N(V)'ler ·
Noktalı çizgiler %90 güven bantları ·
σ0 ve h4, kazanılan
N(V)'ye uygun Gauss-Hermite'in katsayıları ·
(Parametrelere ilişkin güven aralığı %90) S/N: sinyal-gürültü oranı |
|
https://en.wikipedia.org/wiki/Hypercompact_stellar_system
2 Haziran 2022
GERİ
(bileşik objeler)
GERİ
(ekstrasolar bedenler)
GERİ
(kara delikler)