Enceladus, Satürn'ün altıncı en büyük uydusu ve Solar Sistemin 19. en büyük uydusudur. Çapı yaklaşık 500 kilometre olup, Satürn'ün en büyük uydusu Titan'ın yaklaşık onda biri kadardır. Çoğunlukla taze, temiz buzla kaplıdır ve bu da onu Solar Sistemin en yansıtıcı cisimlerinden biri yapar.
Sonuç olarak öğlen yüzey
sıcaklığı yalnızca -198 °C'ye ulaşır; bu, ışığı soğuran bir cismin
olabileceğinden çok daha soğuktur. Küçük boyutuna rağmen Enceladus, eski, yoğun
kraterli bölgelerden genç, tektonik olarak deforme olmuş arazilere kadar çok
çeşitli yüzey özelliklerine sahiptir.
Enceladus, 28 Ağustos
1789'da William Herschel tarafından keşfedildi, ancak iki Voyager uzay aracı
Voyager 1 ve Voyager 2, 1980 ve 1981'de Satürn'ün yanından geçene kadar onun
hakkında çok az şey biliniyordu. 2005 yılında uzay aracı Cassini, Enceladus'un
çok sayıda yakın uçuşuna başlayarak yüzeyini ve çevresini daha ayrıntılı olarak
ortaya çıkardı. Cassini özellikle, güney kutup bölgesinden çıkan su açısından zengin
bulutları keşfetti.
Güney kutbu yakınındaki
Kriyovolkanlar, saniyede yaklaşık 200 kilogramlık Gayzer benzeri su buharı
jetleri, moleküler hidrojen, diğer uçucu maddeler ve sodyum klorür kristalleri
ve buz parçacıkları da dahil olmak üzere, katı maddeleri uzaya fırlatır.
100'den fazla gayzer tespit edildi. Su buharının bir kısmı ‘kar’ olarak geri
döner; geri kalanı kaçar ve Satürn'ün E halkasını oluşturan malzemenin çoğunu
sağlar.
NASA bilim adamlarına
göre bulutlar, bileşim açısından kuyrukluyıldızlara benzer. 2014 yılında NASA,
Cassini'nin güney kutupta yaklaşık 10 km kalınlığında sıvı sudan oluşan büyük
bir yeraltı okyanusuna dair kanıt bulduğunu bildirdi. Enceladus'un yeraltı
okyanusunun varlığı o zamandan beri matematiksel olarak modellendi ve
kopyalandı.
Aktif kriyo patlamalara ilişkin bu gözlemler, iç ısıdan kaçanların
bulunması ve güney kutup bölgesinde (varsa) çok az sayıda çarpma kraterinin
bulunmasıyla birlikte, Enceladus'un şu anda jeolojik olarak aktif olduğunu
göstermektedir. Dev gezegenlerin geniş sistemlerindeki diğer birçok uydu gibi
Enceladus da yörünge rezonansına katılıyor. Dione (Saturn IV) ile rezonansı, gelgit kuvvetleri tarafından sönümlenen
yörüngesel eksentrikliğini harekete geçirir, iç kısmını gelgitle ısıtır ve
jeolojik aktiviteyi yönlendirir.
Cassini, Enceladus'un
dumanlarının kimyasal analizini gerçekleştirdi, muhtemelen karmaşık kimyayı
harekete geçiren hidrotermal aktiviteye dair kanıtlar buldu. Cassini verileri
üzerinde devam eden araştırmalar, Enceladus'un hidrotermal ortamının, Yer’in
hidrotermal menfezindeki bazı mikroorganizmalar için yaşanabilir olabileceğini
ve dumanda bulunan metanın bu tür organizmalar tarafından üretilebileceğini öne
sürüyor.
https://en.wikipedia.org/wiki/Enceladus#Subsurface_water_ocean
11 Kasım 2024
GERİ (su)
