Eklipsing (tutulan) bir ikili yıldız, iki yıldızın yörünge düzleminin, bileşenleri karşılıklı tutulmalara uğrayacak kadar gözlemcinin görüş alanında (hemen hemen) olduğu sistemdir. İkilinin aynı zamanda spektroskopik bir ikili olması ve sistem paralaksının bilininmesi durumda, stellar analizi için oldukça değerlidir. Perseus takımyıldızındaki üçlü bir yıldız sistemi olan Algol, tutulma ikilisinin en iyi bilinen örneğini içerir.
Tutulma ikilileri, tek tek bileşenlerin ışığının değişmesi
nedeniyle değil, tutulmalar nedeniyle değişken yıldızlardır.
Tutulan bir ikilinin ışık eğrisi, bir yıldız diğerinin
önünden geçtiğinde şiddetinde periyodik düşüşler olan, sabit ışık
periyotlarıyla karakterize edilir. Parlaklık yörünge boyunca iki kez düşebilirİ
bir kez ikincil birincilin önünden geçtiğinde ve bir kez de birincil ikincilin
önünden geçtiğinde.
İki tutulmanın daha derin olanı, hangi yıldızın engellendiğine
bakılmaksızın birincil olarak adlandırılır. Derin olmayan bir tutulmada daha
meydana gelirse, bu ikincil tutulma olarak tanımlanır.
Parlaklık düşüşlerinin boyutu iki yıldızın göreli
parlaklığına, gizlenen engellenmiş yıldızın oranına ve yıldızların yüzey
parlaklığına (yani etkin sıcaklık) bağlıdır. Tipik olarak, daha sıcak yıldızın
engellenmesi birincil tutulmaya neden olur.
Yaklaşık 1995 yılından bu yana, galaksi dışı tutulma
ikililerin temel parametrelerinin ölçülmesi, 8 metrelik teleskoplarla mümkün
hale gelmiştir. 2006 yılına gelindiğinde bunlar, LMC, SMC, Andromeda Gökadası
ve Üçgen Gökadası'na doğrudan mesafe tahminleri vermek için kullanıldılar.
Tutulma ikilileri, galaksilere olan mesafey i%5'lik geliştirilmiş bir doğruluk
seviyesine ölçmek için doğrudan bir yöntem sunar.
https://en.wikipedia.org/wiki/Binary_star#Eclipsing_binaries
26 Nisan 2021
GERİ
(yıldız)
GERİ
(yıldız sistemi)
GERİ
(ikili yıldız)
GERİ (astronomik obje)
GERİ (basit bedenler)
GERİ
(ekstrinsik değişken)
GERİ
(astronomik cisim)
