Döteryum Yanma (deuterium fusion)

Döteryum yanması (füzyonu), bir döteryum çekirdeği ve bir protonun bir helyum-3 çekirdeği oluşturmak için birleştiği yıldızlarda ve bazı substellar objelerde meydana gelen nükleer bir füzyon reaksiyonudur. İki protondan oluşan döteryum çekirdeğinin başka bir protonla birleştiği, ancak aynı zamanda primordial döteryumdan da ilerleyebildiği proton-proton zincir reaksiyonunun ikinci aşaması olarak ortaya çıkar.

Döteryum, protostarları biriktirmek için mevcut olan en kolay kaynaşan çekirdektir; protostarların merkezindeki bu tür bir füzyon, sıcaklıklar 106 K'yi aştığında devam edebilir. Reaksiyon hızı sıcaklığa çok duyarlı olduğundan, sıcaklık bunun çok üzerine çıkmaz. Füzyon tarafından üretilen enerji, üretilen ısıyı yüzeye taşıyan konveksiyonu harekete geçirir.

Hidrojen füzyonu döteryum füzyonundan çok daha yüksek sıcaklık ve basınç gerektirir, bu nedenle döteryumu yakacak kadar masif, ancak hidrojeni yakacak kadar masif olmayan objeler vardır. Bu objelere kahverengi cüceler denir; kütleleri Jüpiter'in kütlesinin ~13 ile 80 katı arasındadır. Kahverengi cüceler döteryum kaynakları tükenmeden önce yüz milyon yıl boyunca parlayabilir.

Döteryum füzyonun gezegenlerde de mümkün olması gerektiği gösterilmiştir. Katı çekirdeklerin üzerinde döteryum füzyonunun başlangıcı için kütle eşiği de kabaca 13 Jüpiter kütlesindedir.


Döteryumun trityum ile füzyonuyla helyum-4 oluşumu
(Δm: partiküllerin toplam durgun kütlesindeki azalmadır)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Deuterium_fusion

23 Mayıs 2021

 

GERİ (yıldız)
GERİ (stellar nükleosentez)