Kahverengi cüceler |
Tipler (M • L • T • Y) |
Kahverengi cüceler, kütleleri, ağır gaz devleri ile düşük kütleli yıldızlar arasında olan objelerdir. Keşfedilen ilk izole kahverengi cüce Teide 1'di (1995'te). Bir yıldızın yörüngesinde bulunan ilk kahverengi cüce, yine 1995'te keşfedilen Gliese 229 B, bir gezegene sahip olduğu bulunan ilk kahverengi cüce ise, 2004'te keşfedilen 2M1207’dir. 2015 itibariyle, 2800'den fazla kahverengi cüce tespit edilmiştir. Yaklaşık 13 Jüpiter kütlesinden daha az olan izole edilmiş bir obje, teknik olarak kahverengi bir cüce veya rogue gezegendir.
Kahverengi bir cücenin kütlesi, bir gezegen ile bir yıldızın
kütlesi arasında olduğu için, kahverengi cüceler, gezegenler veya
hyperjovianlar olarak da adlandırılırlar. Kahverengi cüceleri adlandırmak için
çeşitli katalog isimleri kullanılmıştır. B, C veya D gibi bir harfle biten
isimlere sahip kahverengi cüceler bir birincil yıldızın etrafındaki yörüngede
bulunur; b, c veya d gibi küçük harfle biten isimleri olanların, ilk dış
gezegenler olduğu düşünülüyordu.
Bazı dış gezegenler, özellikle radyal hız ile tespit
edilenler, eğer kütleleri başlangıçta düşünülenden daha yüksekse kahverengi
cüceler olabilir: çoğu, yörüngelerinin eğimi bilinmediğinden minimum kütlelere
sahiptir. Örnekler arasında HD 114762 b (> 11.68 MJ), Pi Mensae b
(> 10.312 MJ) ve NGC 2423-3 b (> 10.6 MJ) bulunur.
Primer yıldızların yörüngesinde dönen onaylanmış kahverengi
cüceler:
Yıldız |
Takımyıldız |
GB(*) |
Mesafe
|
Kütle
|
54 Piscium |
Pisces |
5.88 |
36.1 |
53 |
HD 13189 |
Triangulum |
7.57 |
603.4 |
14 |
HD 16760 |
Perseus |
8.74 |
163 |
14.3 |
BD−04°782 |
Eridanus |
9.39 |
66.6 |
21 |
HD 41004 B |
Pictor |
12.33 |
139 |
18.4 |
Gliese 229 |
Lepus |
8.14 |
19 |
40 |
COROT-20c |
Monoceros |
14.66 |
4000 |
17 |
HAT-P-13 |
Ursa Major |
10.62 |
698 |
15.2 |
81 Cancri |
Cancer |
6.77 |
66 |
|
HD 89707 |
Hydra |
7.19 |
81.54 |
54 |
ChaHα8 |
Chamaeleon |
20.1 |
522 |
18 |
HW Virginis |
Virgo |
10.9 |
590 |
19.23 |
Gliese 569 |
Boötes |
10.2 |
31.5 |
116 |
Gliese 570 |
Libra |
5.64 |
19.0 |
52 |
HD 131664 |
Apus |
8.13 |
180.8 |
18.15 |
HD 136118 |
Serpens |
6.94 |
171 |
42 |
GQ Lupi |
Lupus |
11.4 |
400 |
1-42 |
Gliese 758 |
Lyra |
6.36 |
51.9 |
23 |
COROT-3 |
Aquila |
13.3 |
2220 |
21.66 |
15 Sagittae |
Sagitta |
5.80 |
57.7 |
65 |
Zeta Delphini |
Delphinus |
4.65 |
220 |
55 |
HD 202206 |
Capricornus |
8.08 |
151.14 |
17.4 |
Epsilon Indi |
Indus |
4.69 |
11.8 |
28 |
HD 217580 |
Aquarius |
7.46 |
58.7 |
60 |
(*)GB: Görünür
Büyüklük (apparent magnitude)
https://verse-and-dimensions.fandom.com/wiki/Brown_dwarf
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_brown_dwarfs
18 Şubat 2021
GERİ
(yıldız listeleri)
GERİ (astronomik obje)
GERİ (basit bedenler)