İş teorisinde yıkıcı bir yenilik, yeni bir pazar ve değer-ağı yaratan ve sonunda yerleşik pazar lideri firmaları, ürünleri ve ittifakları yerinden eden bir yeniliktir. Terim, Clayton M. Christensen ve ekibi tarafından 1995 yılında tanımlanmış, analiz edilmiş ve 21. yüzyılın başlarındaki en etkili iş fikri olarak adlandırılmıştır.
Lingfei Wu, Dashun Wang ve James A. Evans, 1954-2014
dönemini kapsayan 65 milyondan fazla makale, patent ve yazılımdan elde edilen yıkıcı bilim ve teknolojik gelişmeleri
tanımlamak için bu terimi genelleştirdi. Çalışmaları Altmetric 100'ün en çok
tartışılan çalışması seçildi.
Devrim niteliğinde olsa bile tüm yenilikler yıkıcı değildir.
Örneğin, 19. yüzyılın sonlarında üretilen ilk otomobiller yıkıcı bir yenilik
değildi, çünkü ilk otomobiller atlı araçlar için piyasayı bozmayan pahalı lüks
ürünlerdi. Ulaşım pazarı, 1908'de düşük fiyatlı Ford Model T'nin piyasaya
sürülmesine kadar bozulmadan kaldı. Seri üretilen otomobil, ulaşım pazarını
değiştirdiği için yıkıcı bir yenilikti, oysa otomobillerin ilk otuz yılı yıkıcı
bir yenilik olmadı.
Yıkıcı yenilikler, mevcut pazar lideri şirketlerden ziyade,
yeni kurulan şirketlerdeki yabancılar ve girişimciler tarafından üretilmeye
yatkındır. Lider pazarların iş ortamı, yıkıcı yenilikleri ilk ortaya
çıktıklarında takip etmelerine engel olur. Çünkü yıkıcı yenilikler başlangıçta
yeterince karlı değildir, gelişimleri, mevcut rekabete karşı rekabet etmek için
gerekli kaynakları, yenilikleri sürdürülmesini engelleyebilir. Küçük ekiplerin
büyük ekiplere göre yıkıcı yenilikler yaratma olasılığı daha yüksektir.
Yıkıcı bir sürecin gelişmesi, geleneksel yaklaşıma göre daha
uzun sürebilir; bununla ilişkili risk, diğer daha aşamalı, mimari veya evrimsel
yenilik biçimlerinden daha yüksektir. Ancak piyasaya bir kez yerleştirildiğinde
çok daha hızlı nüfuz eder, yerleşik pazarlar üzerindeki etkisi daha yüksek derecelerde
olur.
Yıkıcı yeniliklerin, ekonomik ve işle ilgili yönler de dahil
olmak üzere karmaşık sistemleri bozduğu da düşünülebilir. Olası müdahale noktaları
için sistemleri belirleyip analiz ederek, yıkıcı müdahalelere odaklanan değişiklikler
tasarlanabilir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Disruptive_innovation
4 Kasım 2021
GERİ
(yenilikçilik)
GERİ
(teknoloji çalışmaları)
GERİ (bilim ve teknoloji çalışmaları)
