|
Amerikalı astronom Vera Rubin bir keresinde bir röportajcıya “büyük
gökbilimciler bize bunun bir anlamı olmadığını söylediler” dedi.
Kendisi ve Kent Ford
Jr'ın, Andromeda galaksisinde yörüngede dönen dış yıldızların hepsinin aynı
hızda hareket ettiğine dair 1970 gözleminden bahsediyordu. Onlara daha fazla
sarmal gökadaya bakmaları önerildi. Galaksilerin dönme eğrileri (galaksi
içindeki görünür yıldızların yörünge hızlarına karşı galaksi merkezine olan
radyal mesafelerinin grafiği) ‘düz’ dü, Kepler
yasasına aykırı gibi görünüyordu. Daha da endişe verici olan,
galaksilerin dış kenarlarına yakın yıldızlar yörüngede o kadar hızlı dönüyorlardı
ki sanki dağılıyor, parçalanıyorlardı. Rubin, Ford'un yeni
gözlem araçları, özellikle de hassas astronomik gözlemlerinin analiz için
dijital olarak yakalanmasını sağlayan elektronik bir fotoçoğaltıcı tüpe
dayalı gelişmiş bir spektrometre oluşturduğu bir ekipte bulunuyordu. Rubin ve Ford Jr'ın
gözlemleri, galaksilerin içinde anormal hareketlerden sorumlu bir miktar
kütle olduğunu tahmin etmelerine yol açtı. Bunlar teleskoplarının göremediği
bir şeydi, ama mevcut ışıklı maddenin yaklaşık altı katı miktarda oradaydı |
 Vera
Rubin(1928 – 2016)  W Kent Ford Jr. (1931 – ) |
İsviçreli gökbilimci
Fritz Zwicky'nin 1933'te Koma gökada kümesi ile ilgili bir çalışmada, foton
bile yaymayan böyle bir kütleyi, "karanlık madde" olarak adlandırmıştı.
Rubin ve Ford, şimdi bazen
‘eksik kütle’ olarak da adlandırılan şey için ilk güçlü kanıtı sağlamıştı.
Standart ΛCDM
kozmoloji modelini kullanarak kozmik mikrodalga arka planında sıcaklık dalgalanmaları
hesaplamaları, evrenin toplam kütle-enerjisinin %5 sıradan madde ve enerji, %27
karanlık madde ve %68 karanlık enerji olduğunu göstermektedir. Evrendeki
maddenin %95'i
karanlık olsa da, bugün bizim için hâlâ bir gizem ve onu tanımlamaya
çalışan birçok deney var.
https://physicsworld.com/a/the-10-greatest-predictions-in-physics/
6 Ocak 2022
GERİ (10 öngörü)
