Sungrazing, Kreutz Kuyrukluyıldızlar (sungrazing, kreutz comet)

Bir sungrazing kuyrukluyıldız, günberide (perihelion) Güneş'e çok yakın geçen bir kuyrukluyıldızdır (bazen Güneş yüzeyinin birkaç bin kilometre içinde). Küçük sungrazerler Güneş'e bu kadar yakın bir yaklaşım sırasında tamamen buharlaşabilmesine rağmen, daha büyük sungrazerler birçok günberi geçişlerinde hayatta kalabilir. Ancak, yaşadıkları güçlü buharlaşma ve gelgit kuvvetleri genellikle parçalanmalarına yol açar.

Sungrazer kuyrukluyıldızları, çok parlak görünebildikleri için gözlemlenen en eski kuyrukluyıldızlardandır. Hatta bazıları ‘Büyük Kuyrukluyıldızlar’ olarak kabul edilir. Bir kuyrukluyıldızın Güneş'e yakın geçişinde parlaklığının artması, sadece Güneş'e daha yakınken kuyrukluyıldız çekirdeğinden gelen yansıma yüzünden değil, aynı zamanda Güneş’in kuyrukluyıldızdan büyük miktarda gazı buharlaştırması ve gazın ışığı daha fazla yansıtmasıdır. Bu aşırı parlaklaşma, gazların ne kadar uçucu olduğuna ve kuyrukluyıldızın günberide kalacak kadar büyük olup olmadığına bağlı olarak Yer’den çıplak gözle gözlemlerine izin verir.

Bu kuyrukluyıldızlar, gaz çıkışı aktivitesini gözlemlerken kuyrukluyıldızların bileşimini araştırmada ve ayrıca solar radyasyonunun diğer solar sistem gövdeler üzerindeki etkilerini incelemede yaralı araçlardır.

Kreutz sungrazerler, günberi sırasında onları Güneş'e aşırı derecede yaklaştıran yörüngelerle karakterize bir sungrazing kuyrukluyıldızı ailesidir. Birkaç yüzyıl önce parçalanan büyük bir kuyrukluyıldızın parçaları olduklarına inanılıyor ve ismini, akraba olduklarını ilk kez gösteren Alman gökbilimci Heinrich Kreutz'dan alıyor.

Bir Kreutz sungrazerin günötesi (aphelion) Güneş'ten yaklaşık 170 AU uzaktadır; bu sungrazerler, uzaktaki solar sistemden, Canis Major'dan, iç solar siteme, Güneş'e yakın günberi noktasına doğru yol alırlar ve sonra günötelerine geri dönüş yolculuğunda iç solar sistemi terk ederler.

Kreutz sungrazerlerin en parlak üyelerinin gündüz gökyüzünde kolayca görülebilen muhteşem görüntülerdir. En etkileyici üç tanesi 1843'ün Büyük Kuyrukluyıldızı, 1882'nin Büyük Kuyrukluyıldızı ve X/1106 C1'dir. Bugüne kadar gözlemlenen tüm Kreutz sungrazerlerin atasının MÖ 371'in Büyük Kuyrukluyıldızı olduğuna inanılıyor. Bir diğer önemli Kreutz sungrazer'ı 1882'deki Eclipse Comet idi.

Sungrazing ve Kreutz kuyruklutıldızlara 
tipik örnekler

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Sungrazing_comet
https://en.wikipedia.org/wiki/Kreutz_sungrazer

31 Aralık 2020

 

GERİ (kuyrukluyıldız)
GERİ (orbital karakteristikleri)
GERİ (küçük solar sistem)